|
Józef Sare
Józef Sare, także Saare, Sarre (ur. 1 września 1850 w Chorowicach[1], zm. 23 marca 1929 w Krakowie) – polski architekt i budowniczy, wieloletni drugi wiceprezydent miasta Krakowa, poseł na Sejm Krajowy ŻyciorysBył synem żydowskiego budowniczego w Krakowie Salomona i Danieli z domu Kleinberger[1]. Studia architektoniczne odbywał w Krakowie (Instytut Techniczny) i Wiedniu (Politechnika Wiedeńska)[2]. W 1869 zdobył tytuł inżyniera[3].  Podjął pracę w c. k. technicznej służbie rządowej. Był zatrudniony w starostwie powiatu tarnowskiego, następnie w starostwie lwowskim, a od 1875 w C. K. Namiestnictwie we Lwowie[3]. W 1880 powrócił do Krakowa, gdzie pracował w oddziale technicznym starostwa[3]. W 1893 został kierownikiem tegoż oddziału[3]. W 1908 został starszym radcą budownictwa[3]. W 1917 przeszedł na emeryturę[3]. W 1902 wybrano go do Rady Miasta[4]. Od 1905 do końca życia pełnił stanowisko wiceprezydenta Krakowa. Był posłem na Sejm Krajowy kadencji VIII (wybrany w 1907 w miejsce zmarłego Arnolda Rappaporta), IX (1908–1913), X (1913–1914). W 1910 otrzymał tytuł radcy dworu[5]. W czasie I wojny światowej był członkiem Sekcji Zachodniej Naczelnego Komitetu Narodowego. W październiku i listopadzie 1914, w związku z ewakuacją miasta po wybuchu wojny, rezygnacją pierwszego wiceprezydenta Henryka Szarskiego i czasową nieobecnością prezydenta Juliusza Leo, wykonywał obowiązki prezydenta Krakowa. W kwietniu 1919 witał w Krakowie w imieniu miasta generała Józefa Hallera. Wykonywał obowiązki prezydenta także po śmierci Jana Kantego Federowicza (lipiec 1924) oraz po odwołaniu komisarza rządowego Witolda Ostrowskiego a przed wyborem Karola Rollego (czerwiec 1926). W 1919 został członkiem Rady Naczelnej Zjednoczenia Polaków Wyznania Mojżeszowego Ziem Polskich. Założyciel Unii Narodowo-Państwowej w 1922[6]. Należał do Stowarzyszenia Humanitarnego „Solidarność” B’nei B’rith, Stowarzyszenia Izraelitów Postępowych i Krakowskiego Towarzystwa Technicznego[7]. Zaprojektował wiele krakowskich budynków, m.in. Kliniki Chirurgicznej i Okulistycznej oraz Kliniki Psychiatrycznej przy ul. M: Kopernika, gmach Gimnazjum w Tarnowie, budynek Gimnazjum św. Anny w Krakowie, Gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie, V Gimnazjum w Krakowie, Gmach Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie i budynek Zakładu Medycyny Sądowej CM UJ przy ul. Grzegórzeckiej 16. Z jego inicjatywy miasto kupiło Las Wolski, który przeznaczono na park publiczny. Został pochowany na nowym cmentarzu żydowskim w Krakowie[8]. Ordery i odznaczenia
UpamiętnieniePortret Sarego namalowany przez Józefa Mehoffera umieszczono w Muzeum Narodowym, a jedna z krakowskich ulic nosi jego imię. Przypisy
Bibliografia
|
||||||||||||
.jpg)
