Jan Kazimierz Kruszewski
Jan Kazimierz Kruszewski (ur. 18 czerwca 1888 w Aleksandrowie, zm. 28 marca 1977 w Lailly-en-Val) – generał brygady Wojska Polskiego. ŻyciorysJan Kruszewski urodził się 18 czerwca 1888 w Aleksandrowie (Pokrytki)[1], w ówczesnej guberni płockiej, w rodzinie Kazimierza Józefa, ziemianina, i Wiktorii z Kołakowskich. W 1907 otrzymał świadectwo dojrzałości w Gimnazjum Polskiej Macierzy Szkolnej w Płocku. Studiował medycynę w Krakowie i Genewie, działał w Związku Strzeleckim[1]. Od sierpnia 1914 do lipca 1917 służył w Legionach Polskich, był między innymi dowódcą IV plutonu w 1 kompanii kadrowej, dowódcą kompanii w 1 pułku piechoty, dowódcą szkoły oficerskiej w I Brygadzie, komendantem kursu wyszkolenia. Po kryzysie przysięgowym został internowany w Beniaminowie[1]. Od kwietnia do listopada 1918 był dowódcą kompanii w 2 pułku piechoty Polskiej Siły Zbrojnej. Od listopada 1918 do stycznia 1919 był dowódcą batalionu w obozie rekrutacyjnym Jabłonna. Od stycznia do marca 1919 był dowódcą Grupy Jabłonna w Warszawie. Od kwietnia 1919 do października 1926 był dowódcą batalionu, a następnie dowódcą 1 pułku piechoty Legionów, a od października 1920 także pełnił obowiązki dowódcy I Brygady Piechoty Legionów. 11 czerwca 1920 zatwierdzony został w stopniu podpułkownika z dniem 1 kwietnia tego roku, a 3 maja 1922 został zweryfikowany w tym stopniu ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919. 31 marca 1924 awansował na pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 9. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Od października 1926 do marca 1928 był dowódcą piechoty dywizyjnej 1 Dywizji Piechoty Legionów. Od marca 1928 do października 1930 był dowódcą 1 Dywizji Piechoty Legionów. Od 14 października 1930 do sierpnia 1939 był dowódcą Korpusu Ochrony Pogranicza. 10 listopada 1930 Prezydent Rzeczypospolitej Ignacy Mościcki nadał mu stopień generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 i 1. lokatą w korpusie generałów. Jednocześnie zezwolił mu na nałożenie oznak nowego stopnia przed 1 stycznia 1931[2]. Został osadnikiem wojskowym w kolonii Koweniów (powiat wilejski)[3]. Na początku 1927 został przewodniczącym komisji rewizyjnej Związku Piłki Nożnej w Wilnie[4]. Od 1936 był zastępcą Komendanta Naczelnego Związku Legionistów Polskich, płk. dypl. Adama Koca[5], a po jego przejściu na dłuższy urlop w styczniu 1938 objął funkcję prezesa ZLP[6]. We wrześniu 1939 był dowódcą Grupy Operacyjnej w Armii Odwodowej „Prusy”[1]. Po kampanii wrześniowej był w niewoli niemieckiej (m.in. jeniec obozu VII A Murnau), a po uwolnieniu osiedlił się we Francji. Zmarł w Domu Spokojnej Starości Polskiego Funduszu Humanitarnego w Lailly-en-Val i został pochowany na miejscowym cmentarzu. W 2024 r. szczątki generała Kruszewskiego zostały sprowadzone dzięki staraniom Komendy Głównej Straży Granicznej, Stowarzyszenia Weteranów Polskich Formacji Granicznych i Instytutu Pamięci Narodowej do Polski. 12 września, w trakcie uroczystości z ceremoniałem Straży Granicznej, zostały złożone w Alei Zasłużonych Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie[7]. 2 września 2024 prezydent RP Andrzej Duda postanowieniem nr 112.64.2024 mianował pośmiertnie generała brygady Jana Kazimierza Kruszewskiego na stopień generała dywizji[8]. Ordery i odznaczenia
Przypisy
Bibliografia
|