Jerzy Artysz

Jerzy Artysz

Data i miejsce urodzenia	18 listopada 1930 Sochaczew
Data i miejsce śmierci	22 lipca 2024 Warszawa
Typ głosu	baryton
Gatunki	opera
Zawód	solista operowy, pedagog muzyczny
Odznaczenia
Cytaty w Wikicytatach

Jerzy Artysz (ur. 18 listopada 1930 w Sochaczewie, zm. 22 lipca 2024 w Warszawie^[1][2]) – polski śpiewak operowy (baryton), pedagog muzyczny.

Absolwent VI Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Reytana w Warszawie (1950 r.)^[3]. Studiował śpiew pod kierunkiem Marii Halfter^[4] i grę na skrzypcach w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. Klasę śpiewu ukończył z wyróżnieniem w 1959 r. Studia wokalne uzupełnił dwukrotnym kursem u Marii Carbone-Rossini(inne języki) w Mediolanie. Był laureatem międzynarodowych konkursów wokalnych w Moskwie (1957 r.), ’s-Hertogenbosch (1958 – wyróżnienie^[5]), Tuluzie (1959 r.) i Genewie (1960 r. – II nagroda^[6]).

Debiutował jako student na scenie operowej w Łodzi, z którą współpracował w latach 1958–1963. W okresie 1964–1990 był solistą Teatru Wielkiego w Warszawie, później poświęcił się pracy pedagogicznej za granicą. Współpracował również z Warszawską Operą Kameralną.

Koncertował w wielu państwach Europy, a także w Izraelu, Kanadzie i USA. Współpracował z wybitnymi dyrygentami i występował z wieloma znakomitymi śpiewakami. W 1986 kreował partię Edypa w prapremierze opery Edyp i Jokasta Josepa Solera w Teatro Liceu w Barcelonie.

Wykonywał partie wokalne Jozuego w filmie muzycznym Jutro (1973 r.) w reż. Bogdana Hussakowskiego^[7].

Od 1975 był profesorem w Akademii Muzycznej w Warszawie. Zapraszany był jako juror międzynarodowych konkursów wokalnych w Barcelonie, Busseto, Genewie i Tuluzie. W latach 1990–1994 był dyrektorem artystycznym Escola d’Opera (szkoły operowej) w Barcelonie. Członek Polskiego Stowarzyszenia Pedagogów Śpiewu^[8].

Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie^[2] (kwatera 31-wprost-6-16)^[9].

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (12 lutego 2010)^[10][11],
• Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (20 września 2011)^[12],
• Medal Polonia Mater Nostra Est (2003).
• Złota odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1989)^[13]

• 1979 r. – Nagroda Związku Kompozytorów Polskich za wybitne osiągnięcia artystyczne w dziedzinie wokalistyki oraz za wielki wkład w propagandę muzyki współczesnej w kraju i za granicą,
• 1981 r. – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki II stopnia za osiągnięcia artystyczne w dziedzinie wokalistyki ze szczególnym uwzględnieniem roli Dzaresa w operze Paria Stanisława Moniuszki w Teatrze Wielkim w Warszawie,
• 2004 r. – Nagroda „Orfeusza” przyznana przez Stowarzyszenie Polskich Artystów Muzyków za najlepsze wykonanie dzieła polskiego kompozytora podczas Festiwalu „Warszawska Jesień” (Ładnienie Pawła Mykietyna),
• 2005 r. – Dyplom uznania Ministra Kultury z okazji Dnia Artysty Śpiewaka,
• 2006 r. – Nagroda „Ariona” przyznana przez Sekcję Teatrów Muzycznych, Opery, Operetki, Baletu i Musicalu ZASP za całokształt twórczości scenicznej w dziedzinie teatru muzycznego.

• 1957, 1963 – Carmen jako Morales
• 1960, 1971 – Cyrulik sewilski jako Figaro
• 1960 – Faust jako Walentyn
• 1961 – Casanova jako Hr. Ksawery Branicki
• 1962 – Opowieści Hoffmanna jako Schlehmil
• 1962, 1967 – Cyganeria jako Marceli
• 1962 – Pajace jako Silvio
• 1963 – Telefon, czyli miłość we troje jako Jan
• 1967 – Bunt żaków jako Tomasz Kurzelowita
• 1967, 1968 – Eugeniusz Oniegin jako Eugeniusz Oniegin
• 1968 – Madame Butterfly jako Sharpless
• 1970 – Wesele Figara jako hrabia Almaviva
• 1972 – Straszny dwór jako Maciej
• 1974 – Tannhäuser jako Wolfram von Eschenbach
• 1974 – Chłopi jako Antek
• 1975, 2003 – Falstaff jako Falstaff
• 1978 – Edyp jako Edyp
• 1980 – Paria jako Dżares
• 1982 – Manekiny jako Jakub
• 1984 – Poławiacze pereł jako Zurga
• 1985 – Macbeth jako Macbeth
• 1986 – Aida jako Amonastro
• 1987 – Traviata jako Georges Germont
• 1987 – Mistrz i Małgorzata jako Piłat; Iwan Groźny
• 1988 – Dama pikowa jako książę Jelecki
• 1989 – Zmierzch bogów jako Gunter
• 2001 – Ignorant i szaleniec jako ojciec
• 2007 – Henryk VI na łowach jako król Henryk VI

• Jerzy Artysz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-10] .

• Jerzy Artysz na zdjęciach w bibliotece Polona