Jurcawa
Jurcawa (błr. Юрцава; ros. Юрцево, Jurcewo) – wieś na Białorusi, w rejonie orszańskim obwodu witebskiego, około 11 km na północ od Orszy. W pobliżu znajduje się przystanek kolejowy Jurcawa, położony na linii Witebsk - Orsza. HistoriaZaścianek szlachecki położony był w końcu XVIII wieku w powiecie orszańskim województwa witebskiego[1]. Po I rozbiorze Polski w 1772 roku Jurcewo, wcześniej należące do województwa witebskiego Rzeczypospolitej, znalazło się na terenie powiatu orszańskiego guberni witebskiej Imperium Rosyjskiego. Majątek ten należał do ogromnego klucza Borystenów, będącego własnością rodu Lubomirskich[2]. Na początku XIX wieku Jurcewo było częścią majątku Konstantego Lubomirskiego (1786–1870), rosyjskiego generała, wnuka polskiego magnata Stanisława Lubomirskiego. Po śmierci Konstantego na mocy testamentu podzielono majątek i Jurcewo otrzymała jego córka Jadwiga (1828–1908), żona Adama Grabowskiego. Ostatnią właścicielką Jurcewa była zapewne ich córka, Maria (1861–1946), żona Hieronima Druckiego-Lubeckiego[3]. Po ustabilizowaniu się granicy polsko-radzieckiej w 1921 roku Jurcawa znalazła się na terenie ZSRR. Od 1991 roku znajduje się na terenie Republiki Białorusi[4]. Pałac – zamekKonstanty Lubomirski wybudował tu w I połowie XIX wieku na wysokim brzegu rzeki eklektyczno-neogotycki pałac, zwany „zamkiem”. Pałac ten przez wiele lat był niewykończony, do co najmniej około 1880 roku[2][3][4]. Był to zwarty, dwupiętrowy budynek z dwiema basztami. Pałac ten przetrwał wojny i rewolucję. W czasach współczesnych przez wiele lat mieścił się tu szpital[5] Pałac był otoczony przez park[5]. W pobliżu pałacu było kilka innych budynków, widocznych np. na obrazie Napoleona Ordy, w tym m.in. oficyny, z których w 2014 roku pozostały jedynie resztki[5]. Majątek w Jurcewie jest opisany w 1. tomie Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej Romana Aftanazego[3]. Przypisy
Zobacz też |