Jurko Tiutiunnyk

Jurko Tiutiunnyk

Юрко́ Тютю́нник

Jurko Tiutiunnyk po aresztowaniu przez OGPU w 1929 roku
generał-chorąży
Data i miejsce urodzenia	20 kwietnia 1891 Budyszcze k. Czerkas, gubernia kijowska, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	20 października 1930 Moskwa, RFSRR, ZSRR
Przebieg służby
Lata służby	1913–1921
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Armia Czynna Ukraińskiej Republiki Ludowej
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa, wojna ukraińsko-sowiecka, powstanie Hryhorjewa, wojna polsko-bolszewicka
Późniejsza praca	aktor, scenarzysta
Multimedia w Wikimedia Commons

Jurko Tiutiunnyk (ukr. Юрко́ Тютю́нник, ur. 8 kwietnia^?/20 kwietnia 1891 w Budyszczach koło Czerkas, zm. 20 października 1930 w Moskwie) – ukraiński wojskowy w randze generała-chorążego armii Ukraińskiej Republiki Ludowej, partyzant, dowodzący dwoma tzw. zimowymi pochodami Armii Czynnej URL (rok 1919/1920 i 1921).

Zwabiony przez OGPU (INO) na teren USRR (w ramach operacji specjalnej OGPU równoległej do Operacji Syndykat–2(inne języki) por. Boris Sawinkow) w 1923 roku, aresztowany przy przekraczaniu granicy sowieckiej na Dniestrrze 16 czerwca 1923, podpisał deklarację lojalności wobec ZSRR, nie wydając nikogo ze współpracowników.

Był w latach dwudziestych XX wieku współscenarzystą filmów Ołeksandra Dowżenki, aktorem i wykładowcą taktyki walk partyzanckich na Akademii Czerwonych Dowódców. Jako aktor zagrał samego siebie w filmie PKP Piłsudski kupił Petlurę (1926), przedstawiającym Petlurę jako sprzedawczyka^[1]. Opublikował także w 1924 r. utwór pt. Z Polakami przeciw Ukrainie (З поляками проти Вкраїни). Aresztowany ponownie przez OGPU 12 lutego 1929 w Charkowie. 3 grudnia 1929 skazany na śmierć przez Kolegium OGPU, wykonanie wyroku zawieszono do odrębnej decyzji^[2]. Stracony w Moskwie 20 października 1930.

• Jurko Tiutiunnyk, Rewolucijna stychija. Zymowyj pochid 1919-1920 rr., Wydawnictwo Universum^[3], Lviv 2004, ISBN 966-666-095-4 (j.ukr)

• Andrzej Krzak, Kontrwywiad wojskowy II RP przeciwko radzieckim służbom specjalnym 1921-1939, Wydawnictwo Adam Marszałek
• Encyclopedia of Ukraine
• Zachowane akta śledztwa OGPU przeciw Jurijowi Tiutiunnykowi 1929-1930 Archiwum Cyfrowe Ukraińskiego Ruchu Wyzwoleńczego