Katedra św. Lamberta w Liège
Katedra św. Lamberta – nieistniejąca katedra w Liège w Belgii, wzniesiona na początku VIII w., ok. 1000 r. zastąpiona budowlą romańską, a po pożarze w 1185 r. gotycką. Zburzona w latach 1794–1827. HistoriaPoczątki katedry sięgają VIII w. Ok. 700 r. w miejscu późniejszej katedry biskup Maastricht, Lambert, został zabity przez przeciwników politycznych. Następca Lamberta na stanowisku biskupim, Hubert, zbudował na tym miejscu martyrium, do którego przeniósł szczątki zamordowanego[1][2][3] (wedle hagiograficznej legendy sam Lambert po śmierci miał zażądać przeniesienia swych szczątków z Maastricht na miejsce śmierci[2]). Kult Lamberta ściągał licznych pielgrzymów[1]. W ciągu VIII w. (prawdopodobnie po śmierci Humberta) miasto Liège stało się główną siedzibą biskupów rezydujących dotąd przede wszystkim w Maastricht[2][4][5]. Martyrium stało się ich katedrą, a w IX w. zostało rozbudowane (o wymiarach po rozbudowie 70 x 23 m)[3]. W 881 katedra została spalona podczas najazdu Normanów, szybko ją jednak odbudowano[2][3]. W końcu X w. biskupi Liège stali się władcami księstwa[1][4], a relikwie św. Lamberta spoczywające w katedrze miały je chronić przed wrogami[1]. Następna przemiana katedry nastąpiła za czasów pierwszego księcia-biskupa Notgera na przełomie X i XI w. Wzniesiono wówczas kolejną budowlę[4][6] w stylu romańskim, długą na niemal 100 m. Szczątki św. Lamberta umieszczono w krypcie pod kościołem[6]. Nowa katedra była budowlą dwuchórową i dwuwieżową i stanowiła wzór dla późniejszej architektury regionu nadmozańskiego[4]. Rozkwitająca w tym okresie szkoła katedralna uczyniła z miasta wiodący ośrodek intelektualny Europy[7]. W nocy z 28 na 29 kwietnia 1185 katedrę niemal całkowicie zniszczył pożar[8][6]. Odbudowę świątyni rozpoczęto wkrótce po tym[8][9]; w 1189 arcybiskup Kolonii Filip z Heinsbergu (pod nieobecność biskupa Liège przebywającego na krucjacie) poświęcił pierwszą jej część (zachodnią), a w 1200 pochowany został tu biskup Albert z Cuyck[8]. Prace trwały jednak dłużej[8][9]. Nowa katedra była budowlą gotycką[4][9], zwieńczoną trzema wieżami[9], z których ostatnią wzniesiono w XV w.[8][9] Nowa świątynia stanęła na planie podobnym do poprzedniej świątyni romańskiej, z rozbudowaną częścią zachodnią[9]. W 1789 na fali wydarzeń wielkiej rewolucji francuskiej mieszkańcy miasta zwrócili się przeciwko władzy biskupa[10] i zadecydowali o zburzeniu katedry, stanowiącej jej symbol. Budynek stał się źródłem materiałów budowlanych i od 1794 był rozbierany[4][10]. Zupełnie zniknął z powierzchni ziemi w 1827, a placowi, który powstał w tym miejscu, nadano nazwę placu św. Lamberta[10]. W miejscu, w którym istniała katedra, od początku XX w. kilkakrotnie prowadzono badania archeologiczne[11][12][13][14][15]. W 2003 otwarto tu muzeum archeologiczne Archéoforum, w ramach którego udostępniane są do zwiedzania podziemia placu z reliktami katedry odkrytymi podczas wykopalisk[16]. Liczne zachowane zabytki z katedry znajdują się także w muzeum Trésor de Liège[17]. Galeria
Przypisy
Linki zewnętrzne
|