|
Kościół świętych Marcina i Małgorzaty w Kłobucku
Kościół świętych Marcina i Małgorzaty – kościół w Kłobucku, główna część zespołu klasztornego kanoników regularnych. Wzniesiony w pierwotnej formie na przełomie XII i XIII wieku[3]. Od tego czasu wielokrotnie, trawiony przez pożary, odbudowywany a także poddawany przebudowom. Jest on najważniejszym zabytkiem Kłobucka, umiejscowiony jest w sąsiedztwie kłobuckiego rynku. Obecnie utrzymany jest w stylu gotyckim[4] z elementami baroku[4]. HistoriaBudowa kościoła Dokładna data budowy kościoła nie jest znana z powodu zagubienia lub zniszczenia dokumentów źródłowych kłobuckiej parafii. Według Jana Długosza, pierwsza murowana świątynia, wybudowana w stylu romańskim powstała w tym miejscu w 1144 r., a jej fundatorem miał być Piotr Dunin Włostowic ze Skrzynna. Informacja ta nie znajduje jednak nigdzie indziej potwierdzenia. Pewna jest natomiast wzmianka o rektorze kościoła w Kłobucku pochodząca z 1287 r., która jest dowodem na istnienie świątyni, nie daje jednak informacji na temat jaką formę miała ona w tym czasie. Jak wykazały badania przeprowadzone przez Helenę Ciszewską-Hohensee, był to najprawdopodobniej murowany, romański kościół. Inni badacze wskazują, że powstał on w miejscu starszego drewnianego kościoła, wybudowanego przez pierwszych osadników[3]. Kształt romańskiego kościoła nie jest dokładnie znany. Wyniki badań archeologicznych pokazały, że kościół posiadał najprawdopodobniej trzy nawy – nawę główną i dwie nawy boczne nad którymi znajdowały się empory, oraz transept z wieżą wzniesioną przy jego północnym ramieniu. Według domniemań Ciszewskiej-Hohensee, kościół w tym czasie mógł także posiadać drugą wieżę, znajdującą się po przeciwnej stronie kościoła jednak hipoteza ta została podważona przez innych badaczy i do tej pory kwestia ta nie została rozstrzygnięta[3]. Budowa klasztoruNajstarszymi dokumentami źródłowymi dotyczącymi kościoła są księgi parafialne z początków XV wieku. Kościół był wtedy siedzibą jednej z największych parafii Polski średniowiecznej o powierzchni ok. 800 km². W latach 1434–1448[4] proboszczem parafii w Kłobucku był kronikarz dziejów Polski – Jan Długosz[4]. W 1465 r. rozpoczęto rozbudowę kościoła, którą Długosz sfinansował[4]. Rozbudowa trwała około 12 miesięcy, nieznany jest jej dokładny zasięg. 28 marca 1469 r., z powodu zaprószenia ognia przez jednego z kowali, Kłobuck prawie doszczętnie spłonął. Poważnie ucierpiał również kościół, który wymagał odbudowy[5]. W 1471 r., w księdze gospodarczo-rachunkowej należącej do parafii, zapisano jeden ze średniowiecznych polskich cyzjojanów – tzw. cyzjojan kłobucki[6]. W 1476 r., Jan Długosz ufundował tutaj zespół klasztorny kanoników regularnych[3]. Kościół jest połączony z klasztorem za pomocą przejścia nad bramą[4]. Dzieje współczesneW 2006 r. narodził się pomysł otwarcia przy kościele Muzeum Jana Długosza, który jednak do tej pory nie doczekał się realizacji. 11 lipca 2011 r., w trakcie porannej mszy, w wieżę kościoła uderzył piorun powodując pożar jej wyższej, drewnianej części. Pożar nie wyrządził większych szkód ze względu na szybką reakcję straży pożarnej[7]. Rejestr zabytkówDo rejestrów zabytków wpisano[1]:
ParafiaKościół jest obecnie siedzibą jednej z trzech kłobuckich parafii. Parafia św. Marcina, należy do dekanatu Kłobuck w archidiecezji częstochowskiej. TurystykaOd kościoła bieg rozpoczyna Przypisy
Linki zewnętrzne |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.jpg)
