|
Kościół Wszystkich Świętych w Warszawie
Kościół Wszystkich Świętych – kościół rzymskokatolicki znajdujący się przy placu Grzybowskim 3/5 w Warszawie. Kościół parafialny parafii Wszystkich Świętych. OpisPrace nad budową świątyni rozpoczęto w roku 1861 według projektu Henryka Marconiego. Podczas prac projektowych wzorował się on na istniejącym już kościele renesansowym św. Justyny w Padwie. Budowa świątyni uzyskała wsparcie finansowe od miasta; w skład komitetu budowy wchodził prezydent Sokrat Starynkiewicz (który wspierał budowę także ze środków prywatnych)[2]. Zgodnie z projektem kościół został poświęcony 31 października 1883 r. przez arcybiskupa Wincentego Popiela. Nie był wówczas jeszcze całkowicie ukończony – dopiero w 1892 roku rozpoczęła się budowa wież. Górny kościół mógł pomieścić 5000, a dolny 3000 osób, co czyniło świątynię największym kościołem w Warszawie[3]. W czasie obrony Warszawy we wrześniu 1939 roku do podziemi świątyni przeniesiono szpital PCK, ewakuowany z budynku Gimnazjum im. Mikołaja Reja[4]. Podczas okupacji niemieckiej kościół był jednym z trzech kościołów chrześcijańskich, które znalazły się na terenie getta (pozostałymi były kościół św. Augustyna i kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny). Kościół służył wówczas chrześcijanom pochodzenia żydowskiego, którzy byli przetrzymywani w getcie. W czasie istnienia getta, proboszcz ks. prałat Marceli Godlewski, znany ze swojej przedwojennej antypatii do Żydów, zaangażował się w udzielanie im pomocy. Na plebanii u proboszcza schronienie znalazł m.in. Ludwik Hirszfeld. W sierpniu 1942 roku, w czasie wielkiej akcji deportacyjnej do obozu zagłady w Treblince, kościół wraz z całym tzw. małym gettem został wyłączony z dzielnicy zamkniętej[5][6]. Świątynia została poważnie uszkodzona w czasie walk podczas powstania warszawskiego. Bomby lotnicze i ostrzał artylerii niemieckiej spowodowały m.in. pożar dachu, zawalenie się stropów aż do podziemi, zburzona została także wschodnia wieża świątyni. Zniszczeniu uległy wszystkie dzieła sztuki stanowiące wyposażenie kościoła, większość cennych epitafiów i malowideł. W 1965 roku świątynia została wpisana do rejestru zabytków[1]. 8 czerwca 1987 podczas trzeciej wizyty apostolskiej w Polsce w kościele Wszystkich Świętych Jan Paweł II odprawił mszę świętą inaugurującą II Krajowy Kongres Eucharystyczny[7]. Wśród tysięcy zgromadzonych wiernych była m.in. Matka Teresa z Kalkuty[8]. W 1993 z okazji piętnastej rocznicy pontyfikatu Jana Pawła II na schodach przed kościołem odsłonięto jego pomnik ofiarowany przez włoskiego rzeźbiarza Giorgio Gallettiego. Bliźniaczy monument znajduje się w sanktuarium Matki Boskiej Częstochowskiej w miejscowości Dozio w Lombardii[9]. W 2017 świątynia, jako pierwsza w Polsce, z inicjatywy społeczności żydowskiej otrzymała tytuł House of Life (pol. Dom Życia) przyznawany przez Międzynarodową Fundację Raoula Wallenberga[10]. W 2023 na wschodniej wieży odtworzono cztery posągi aniołów[11]. Tablice pamiątkowe
Galeria
Przypisy
Linki zewnętrzne
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
