Krystyna Potocka (zm. 1952)

Krystyna Potocka

Krystyna Tyszkiewicz
Krystyna Potocka (przed 1901)
Rodzina	Tyszkiewiczowie herbu Leliwa
Data i miejsce urodzenia	13 lipca 1866 lub 1869 Ryga, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	22 sierpnia 1952 Moyale, Kongo Belgijskie
Ojciec	Jan Witold Emanuel Tyszkiewicz
Matka	Izabella Julia Maria Tyszkiewicz
Mąż	Andrzej Kazimierz Potocki
Dzieci	Katarzyn, Maria, Izabela, Krystyna, Adam, Artur, Zofia, Joanna
Multimedia w Wikimedia Commons

Krystyna Potocka z domu Tyszkiewicz-Łohojska herbu Leliwa (ur. 13 lipca 1866 lub 1869 w Rydze, zm. 22 sierpnia 1952 w Moyale) – polska hrabina, działaczka dobroczynna.

Urodziła się 13 lipca 1866 w Rydze^[1][2] lub w 1869^[3]. Wywodziła się z rodu Tyszkiewiczów herbu Leliwa, była córką hr. Jana Witolda Emanuela i Izabelli Julii Marii^[2].

Została żoną hr. Andrzeja Kazimierza Potockiego herbu Pilawa (1861-1908), namiestnika Galicji, zamordowanego podczas pełnienia urzędu^[2]. Ich dziećmi byli:

• Katarzyna (1890–1977), żona Leona Sapiehy,
• Maria Teresa (ur. 1891), żona Józefa Tyszkiewicza,
• Izabela (1893–1962), żona Franciszka Krasińskiego,
• Krystyna (1894–1963), żona Stanisława Siemieńskiego-Lewińskiego,
• Adam (1896–1966), właściciel Krzeszowic,
• Artur (1899–1941),
• Zofia (1902–1940), żona Władysława Jezierskiego,
• Joanna (1904–1967), żona Stanisława Potockiego^[2].

Do końca życia swojego męża pełniła funkcje prezesa Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie i protektorki Chrześcijańskiej Ochronki Dla Małych Dzieci we Lwowie^[4]. Do 1914 nadal pozostawała na pierwszym z tych stanowisk oraz należała do grona dam opiekunek nad Kolonii Leczniczej im. św. Józefa w Rabce^[5]. Została kuratorką założonej w 1911 przez dr. Mikołaja Buzdygana Fundacji im. Andrzeja Potockiego dla dziewczęcych sierot, przebywających w ochronce w Łobzowie^[6][7]. Należała do Krakowskiego Towarzystwa Oświaty i Związku Towarzystw Katolickich^[1]. Krzewiła polską kulturę i sztukę^[1]. Oddała kościół św. Marcina w Krzeszowicach miejscowej parafii i dokonała sprowadzenia do tego miasta Sióstr Miłosierdzia^[1]. Podczas wojny polsko-bolszewickiej latem 1920 subskrybowała 8 mln marek pożyczki Odrodzenia, przekazała Naczelnikowi kwotę 1 mln na rzecz wojsk ochotniczych, mimo zwolnienia pałacu „Pod Baranami” w Krakowie z obowiązku pomieszczenia w nim szpitala wojskowego przekazała ten obiekt nieodpłatnie na ten cel, oddała 5% koni folwarcznych, zaś wszystkim urzędnikom i służbie zgłaszającym się ochotniczo do armii zapewniła pobory w tym czasie (i ich rodzinom) oraz posady po powrocie z wojny^[8].

Zmarła 18 lutego^[2] lub 22 sierpnia 1952^[3] w Moyale (Miala) w Kongo Belgijskim w Afryce^[2].

Andrzej i Krystyna Potoccy byli fundatorami kościoła, klasztoru i szkoły w Trzebini-Krystynowie. W stulecie tego faktu, 23 października 1992 w miejscowym kościele św. Barbary w Trzebini przy parafii pod tym wezwaniem ustanowiono upamiętnienie.

Szkoła Podstawowa w Miękini nieopodal Krzeszowic otrzymała imię Krystyny i Andrzeja Potockich^[9].