Lipoproteina o wysokiej gęstościLipoproteina o wysokiej gęstości, lipoproteina o dużej gęstości, HDL (od ang. high-density lipoprotein) – frakcja lipoproteiny osocza krwi o wysokiej gęstości. Można ją wydzielić w wyniku ultrawirowania surowicy; znajduje się we frakcji α elektroforezy. Znaczenie biologiczneHDL, obok LDL, jest główną lipoproteiną transportującą cholesterol we krwi. Jego główną funkcją jest transportowanie cholesterolu z tkanek obwodowych do wątroby. W klinicznych oraz epidemiologicznych badaniach naukowych wykazano odwrotnie proporcjonalną korelację między osoczowym stężeniem HDL a zapadalnością na schorzenia układu krążenia. Wpływ ten zależny jest od działania lipoproteiny HDL (w tym jej składowej apo-AI) na wsteczny transport cholesterolu (RCT, od ang. reverse cholesterol transport) oraz innych lipidów z tkanek do wątroby, gdzie są metabolizowane[1]. Wiadomości ogólneHDL ma największą gęstość spośród lipoprotein surowicy człowieka, ponieważ ma największą zawartość apolipoprotein – 50%. W skład HDL wchodzą apo A-I, apo A-II, apo C-III, apo C-I, apo D oraz inne białka. HDL powstaje w osoczu z lipoproteiny bogatej w trójglicerydy (o pośredniej gęstości) lub z prekursorów syntetyzowanych przez wątrobę lub jelito. Subfrakcje
Wpływ na pamięćWykazano, że niski poziom HDL wiąże się z osłabieniem pamięci w średnim wieku[2]. Podnoszenie poziomu HDLPoziom HDL można podnieść poprzez:
Diagnostyka laboratoryjnaBadanie surowicy krwi podaje zazwyczaj poziom HDL-C, czyli ilość cholesterolu w cząstkach HDL (prawidłowa wartość >50 mg/dl). Jest on często zestawiany z poziomem LDL-C, czyli ilością cholesterolu w cząstkach LDL (tak zwanego złego cholesterolu). Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
|