Mątwica

Mątwica

wieś
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Powiat	łomżyński
Gmina	Nowogród
Liczba ludności (2011)	532[2][3]
Strefa numeracyjna	86
Kod pocztowy	18-414[4]
Tablice rejestracyjne	BLM
SIMC	0402508[5]
Położenie na mapie gminy Nowogród Mątwica
Położenie na mapie Polski Mątwica
Położenie na mapie województwa podlaskiego Mątwica
Położenie na mapie powiatu łomżyńskiego Mątwica
53°13′02″N 21°55′23″E/53,217222 21,923056[1]

Mątwica – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Nowogród^[5][6].

Wieś jest podzielona administracyjnie na dwa sołectwa. Cała miejscowość liczy ok. 200 posesji^{[potrzebny przypis]}. Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Nowogrodzie^[7].

W okolicach miejscowości warszawski 205. Ochotniczy Pułk Piechoty im. Jana Kilińskiego walczył z bolszewicką 10. i 15. Dywizją Kawalerii (1-2 sierpnia 1920)^[8]. W latach 1921 – 1939 wieś leżała w województwie białostockim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Kupiski.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwało 729 osób w 119 budynkach mieszkalnych^[9]. Miejscowość należała do parafii rzymskokatolickiej w Nowogrodzie. Podlegała pod Sąd Grodzki i Okręgowy w Łomży; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Nowogrodzie^[10].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. Od 22 lipca 1941 do 1945 włączona w skład Landkreis Lomscha, Bezirk Bialystok III Rzeszy^[11].

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Mątwica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.

W latach 2018–2019 przeprowadzono we wsi prace ekshumacyjne (Instytut Pamięci Narodowej), w wyniku których odkryto szczątki dziewięciu żołnierzy Wojska Polskiego (trzy szkielety zostały uszkodzone podczas budowy drogi, reszta była w układzie anatomicznym). Szczątki te zostały pochowane 14 sierpnia 2019 na cmentarzu parafialnym w Łomży (żołnierska mogiła zbiorowa)^[8].

We wsi stoi kapliczka przydrożna z 1909. Być może pochowano tutaj w XVIII wieku dwie osoby. W pobliżu kapliczki urządzony został cmentarz dla rosyjskich żołnierzy poległych podczas I wojny światowej, w 1915. Później dochowano tam jeszcze żołnierzy polskich poległych w 1920 (wojna polsko-bolszewicka) i 1939 (kampania wrześniowa)^[8].

We wsi istniał w przeszłości przystanek kolejowy Mątwica na wąskotorowej linii Dęby – Łomża Wąskotorowa^[12].

We wsi urodził się Franciszek Piaścik, polski architekt, dziekan Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej.

Mątwica al, Montwica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 219 .