Michał Bylina

Michał Bylina

Michał Bylina (lata 60. XX wieku)
Data i miejsce urodzenia	18 stycznia 1904 Worsówka k. Kijowa
Data i miejsce śmierci	5 sierpnia 1982 Warszawa
Narodowość	polska
Alma Mater	Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie
Dziedzina sztuki	malarstwo, grafika
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Michał Bylina (ur. 5 stycznia^?/18 stycznia 1904 w Worsówce k. Kijowa, zm. 5 sierpnia 1982 w Warszawie) – polski malarz, grafik, ilustrator, uczestnik wojny obronnej 1939 i powstania warszawskiego, profesor Akademii Sztuk Pięknych.

Urodził się w Worsówce na Kijowszczyźnie, w rodzinie Wacława i Izabeli z Grodzieckich^[1]. Od 1922 mieszkał w Warszawie. W latach 1922–1927 kształcił się w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych^[1]. Był uczniem Władysława Skoczylasa (grafika) i Tadeusza Pruszkowskiego (malarstwo). W latach 1927–1928 odbywał służbę w Szkole Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu. W 1929 otrzymał dyplom Szkoły Sztuk Pięknych. W latach 1931–1938 był kierownikiem artystycznym wydawnictw Związku Nauczycielstwa Polskiego „Nasza Księgarnia”^[2] – odpowiadał za opracowanie graficzne dziecięcych czasopism „Płomyk” i „Płomyczek”. W latach 1935–1939 był członkiem Rady Instytutu Propagandy Sztuki^[2].

We wrześniu 1939 brał udział w wojnie obronnej w składzie Mazowieckiej Brygady Kawalerii, w 1 pułku szwoleżerów. Ranny w brzuch w pierwszym dniu wojny w bitwie pod Mławą, po krótkim leczeniu wrócił do Grupy Operacyjnej Kawalerii pod dowództwem gen. Władysława Andersa, w skład której wchodził wtedy 1 pułk szwoleżerów. W 1944, podczas powstania warszawskiego był na Mokotowie dowódcą OS-V w stopniu porucznika ps. Michał. Został ranny we wrześniu 1944 podczas walk o Królikarnię^[3].

Po wojnie pełnił kierownictwo artystyczne w Instytucie Wydawniczym „Nasza Księgarnia”, został powołany na stanowisko wykładowcy Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, od 1950 mianowany profesorem kontraktowym, od 1956 profesorem nadzwyczajnym, od 1966 profesorem zwyczajnym^[2].

Jako twórca malował głównie sceny batalistyczne sławiące dzieje oręża polskiego i historyczne. Zajmował się również ilustrowaniem książek. Jego grafiki zawiera polskie opracowanie Kalevali dla dzieci autorstwa Janiny Porazińskiej.

Zaprojektował dwa najwyższe odznaczenia PRL: Order Budowniczych Polski Ludowej oraz Order Sztandaru Pracy I klasy^[4]. Jego prace można oglądać m.in. w zbiorach: Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Historii Polskiego Ruchu Rewolucyjnego w Warszawie (od 1990 Muzeum Niepodległości w Warszawie)^[2].

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Z powodu prac ekshumacyjnych na Łączce szczątki Michała i jego żony Stanisławy (1921–1992) zostały ekshumowane, skremowane i złożone u boku jego brata – Wacława (1901–1987), w grobie na cmentarzu Centralnym w Gliwicach (sektor F2-6-20)^[5].

• Na polowaniu, 1931
• Biwak, 1933
• Marszałek Józef Piłsudski na koniu, 1935 – olej na płótnie, 100 × 100 cm, Ambasada RP przy Stolicy Apostolskiej, Rzym^[6]
• Hetman Żółkiewski, 1937
• Bolesławowa drużyna, 1951
• Lenino, 1953
• Wrzesień, 1959
• Las w słońcu, 1965
• Nysa, 1963
• Odra, 1968
• Wólka Węglowa, 1972
• Lenino (II wersja^[7]), 1973

• Odbudowa Warszawy (dwie serie), 1950
• 60-lecie święta 1 Maja (seria, nr kat. 515), 1950

• Order Sztandaru Pracy I klasy (1980)^[8]
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1971)
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (15 lipca 1954)^[9]
• Krzyż Walecznych
• Warszawski Krzyż Powstańczy
• Krzyż Armii Krajowej
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (18 stycznia 1955)^[10]
• Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1974)
• Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1966)^[11]
• Medal Komisji Edukacji Narodowej (1976)
• Złota Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1973)
• Złota Odznaka Związku Polskich Artystów Plastyków (1976)

Źródło:^[2][3][4].

• Nagroda Prezesa Rady Ministrów i Ministra Spraw Wewnętrznych w Salonie Malarskim (1937)^[12]
• I nagroda w konkursie na Godło Państwa (1947)
• I nagroda w konkursie na odznaczenia państwowe: Order Sztandaru Pracy i Order Budowniczych Polski Ludowej (1948)
• Nagroda na I Ogólnopolskiej wystawie książki i ilustracji w Warszawie (1951)
• I nagroda na X lat LWP w plastyce w Warszawie (1953)
• Nagroda Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla dzieci i młodzieży (1956)
• Srebrny medal za ilustracje na IV Międzynarodowej wystawie książki „IBA” w Lipsku (1959)
• Złoty medal za ilustracje na XII Triennale w Mediolanie (1960)
• Nagroda I stopnia Ministra Obrony Narodowej za całokształt twórczości malarskiej, popularyzującej dzieje i tradycje Ludowego Wojska Polskiego, a w szczególności za obraz Nysa (1963)
• Nagroda I stopnia Ministra Obrony Narodowej na Ogólnopolskiej wystawie plastyki w XX-lecie LWP (1963)
• Nagroda I stopnia Ministra Kultury i Sztuki za pracę dydaktyczno-wychowawczą (1967)
• Nagroda Ministra Kultury i Sztuki w dziale malarstwa na XXV-lecie LWP w twórczości plastycznej w Warszawie (1968)
• Nagroda I stopnia Ministra Kultury i Sztuki dla pracowników wyższych szkół artystycznych (1973)
• I nagroda w dziale malarstwa na XXX-lecie LWP w twórczości plastycznej w Warszawie (1973)
• Nagroda I stopnia Ministra Obrony Narodowej za obraz batalistyczny Gdańsk - Braterstwo Broni (1976)
• Nagroda I stopnia Ministra Kultury i Sztuki za całokształt twórczości w dziedzinie malarstwa batalistycznego (1977)
• Nagroda Trybuny Ludu (1980)^[13]

Źródło:^[2].

9 maja 1984 jego imię przyjęła Szkoła Podstawowa nr 310 w Warszawie na Ursynowie^[14].

• Encyklopedia Warszawy. Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 95. ISBN 83-01-08836-2.
• Lech Grabowski, M. Bylina, Krajowa Agencja Wydawnicza, 1977, wstęp Zbigniew Załuski.

• kzp – Katalog Znaków Pocztowych