Ten artykuł od 2024-12 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Michał Sczaniecki

Data i miejsce urodzenia	26 marca 1910 Łaszczyn
Data i miejsce śmierci	29 maja 1977 Warszawa
profesor nauk prawnych
Specjalność: historia państwa i prawa
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
Doktorat	1937 – prawo Uniwersytet Jagielloński
Habilitacja	1954 – prawo Uniwersytet Poznański
Profesura	1959
Doktor honoris causa Uniwersytet w Grenoble – 1958
Dyrektor
instytut	Instytut Zachodni
Okres spraw.	1961–1964
Poprzednik	Gerard Labuda
Następca	Zdzisław Kaczmarczyk
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Michał Sczaniecki^[a] (ur. 26 marca 1910 w Łaszczynie koło Rawicza, zm. 29 maja 1977 w Warszawie) – polski historyk państwa i prawa, szczególnie Polski i Francji. Profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu od 1951 do 1965. Dyrektor Instytutu Zachodniego w Poznaniu od 1961 do 1964. Później profesor Uniwersytetu Warszawskiego.

Pochodził z wielkopolskiej rodziny szlachecko-ziemiańskiej pieczętującej się herbem Ossoria. Był synem ziemianina i działacza społeczno-gospodarczego Władysława Sczanieckiego (1869–1942) oraz Jadwigi z Plucińskich (zm. 1965).

W 1927 ukończył Gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu. W tym samym roku rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Poznańskim. Został przyjęty do korporacji akademickiej Coronia. Od 1930 kontynuował studia na Uniwersytecie Jagiellońskim. Był uczniem Zygmunta Wojciechowskiego. Pod jego kierunkiem w 1937 napisał i obronił rozprawę doktorską Nadania ziemi na rzecz rycerzy w Polsce do końca XIII wieku. W tym samym roku wyjechał do Francji, gdzie kontynuował studia pod kierunkiem jednego z czołowych autorytetów nauk historycznoprawnych, prof. Uniwersytetu Paryskiego, François Olivier-Martina.

W sierpniu 1932 zgłosił się do jednorocznej ochotniczej służby wojskowej. Przez pierwszych dziesięć miesięcy uczył się w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim, a następnie odbył dwumiesięczną praktykę w 11 Dywizjonie Artylerii Konnej w Bydgoszczy^[3]. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 i 112. lokatą w korpusie oficerów rezerwy artylerii^[1].

Zmobilizowany do Wojska Polskiego we Francji wziął udział w kampanii francuskiej jako oficer obserwacyjny II dywizjonu 1 (101) Wileńskiego Pułku Artylerii Lekkiej^[4]. Odznaczony Krzyżem Walecznych i francuskim Croix de Guerre. Organizował polskie oddziały ochotnicze w Bretanii. Ranny na polu bitwy, dostał się do niewoli niemieckiej i do zakończenia wojny przebywał w oflagu niemieckim w Edelbach. Współorganizator konspiracyjnego Studium Prawa dla polskich oficerów afiliowanego przy Université de Captivité.

W 1946 powrócił do Poznania. Uzyskuje na Uniwersytecie Poznańskim habilitację, następnie w 1954 stanowisko profesora nadzwyczajnego, a w 1959 tytuł profesora zwyczajnego. W 1955 objął funkcję kierownika Katedry Powszechnej Historii Państwa i Prawa Uniwersytetu Poznańskiego. W 1965 przeniósł się na Uniwersytet Warszawski. Autor cenionego podręcznika dla studentów z zakresu powszechnej historii państwa i prawa. Współzałożyciel periodyku naukowego „Czasopismo Prawno-Historyczne”, którym kierował od 1953 do 1977. Doktor honoris causa Uniwersytetu w Grenoble.

Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera X, rząd 6, grób 20)^[5].

Jego starszym bratem był Józef Sczaniecki, oficer kawalerii. Jego żoną była Maria z Ponikiewskich, z którą miał dwie córki: Teresę i Monikę.

• Nadania ziemi na rzecz rycerzy w Polsce do końca XIII wieku, Poznań 1938
• Zamek w Łagowie (wspólnie z Gwido Chmarzyńskim), Warszawa 1948
• Z dziejów polskości na Ziemi Lubuskiej, Poznań 1948
• Dzieje Ziemi Lubuskiej w wypisach (wspólnie z Władysławem Korczem), Warszawa 1960
• Powszechna historia państwa i prawa, Warszawa 1973 (kolejne wydania: 1975, 1979, 1980, 1985, 1987, 1994, 2001, 2002, 2003, 2022)
• Powszechna historia państwa i prawa (nowe wyd. w oprac. Katarzyny Sójki-Zielińskiej), Warszawa 1995 (kolejne wydania: 1997, 1998, 2000, 2007, 2008, 2009, 2016)

• Dariusz Dolański, Michał Sczaniecki (1910–1977), [w:] 50 lat Polskiego Towarzystwa Historycznego w Zielonej Górze (redaktor naukowy Dariusz Dolański), Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra 2005, s. 63-65 (z fotografią).
• Zygmunt Kosior: Bitwa pod Lagarde. Studium. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965.
• Henryk Olszewski, Michał Sczaniecki, [w:] Wielkopolski słownik biograficzny (przewodniczący Komitetu Redakcyjnego Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa-Poznań 1983, s. 652.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
• Rocznik Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerji Rok 1932–1933. Stanisław Szancer (red. nacz.) Stanisław Gostkowski (red.) Andrzej Malewski (red.) Juliusz Ostromęcki (red.) Ignacy Prądzyński (red.) Michał Sczaniecki (red.) Eugeniusz Wierzbicki (ilustr.). 1933.
• Katarzyna Sójka-Zielińska, Wspomnienie o profesorze Michale Sczanieckim w dwudziestą piątą rocznicę śmierci, „Studia Iuridica”, nr 42, Poznań 2003.
• Jerzy Walachowicz, Michał Sczaniecki. Historyk państwa i prawa, Poznań 2007.
• Jerzy Walachowicz, Michał Sczaniecki 1910–1977, [w:] Wybitni historycy wielkopolscy (pod redakcją Jerzego Strzelczyka), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań 1989, s. 347-358 (z fotografią).