|
Mury miejskie w Piotrkowie Trybunalskim
    Mury miejskie w Piotrkowie Trybunalskim – ciąg murów miejskich wraz z budowlami o charakterze obronnym (m.in. bramami i basztami), otaczający niegdyś obszar całego Piotrkowa Trybunalskiego (obecnie Stare Miasto), a którego fragmenty zachowały się do dziś. HistoriaPowstanieGród piotrkowski został otoczony murami obronnymi w XIV w. za panowania Kazimierza Wielkiego, ukończonymi pod koniec stulecia z fundacji Jadwigi Andegaweńskiej[1]. Umocnienia zbudowane z kamienia i cegły gotyckiej, osiągały wysokość do 4,5 metra, a szerokość do 2 metrów[1] (według innych szacunków grubość dochodziła do 1,8 metra, zaś wysokość do 5 metrów[2]). Miały kształt nieregularnego owalu o wymiarach około 320x300 m i długości około 1050 m[3]. Północy odcinek murów odchylał się ku zachodowi, co było spowodowane dopasowaniem do doliny rzeczki Strawa[2]. Mury otaczały one miasto lokacyjne powierzchni około 8 ha[3]. Od strony zachodniej do murów przylegał zespół budynków klasztornych dominikanek[1]. Mury miejskie włączono także w budynek probostwa kościoła farnego, a także zabudowania kolegium jezuitów[4]. Po zajęciu miasta przez Szwedów w 1657 wykonano dodatkowe umocnienia ziemne, a w murach wybito strzelnice[4]. W tym czasie wybudowano też cztery narożne bastiony i blokhauzy[4]. Wygląd murów w XVII w. znany jest ze sztychu Erika Dahlbergha[5]. Natomiast przebieg murów znany jest z najstarszego zachowanego planu Piotrkowa z 1786[2]. Na podstawie istnienia dawniej ulicy o nazwie Nowe Miasto wysuwano hipotezę, że być może mury w XIV w. obejmowały mniejszy obszar, a poszerzono je w XV wieku[3]. Jednak przeciw tej hipotezie przemawia fakt, że nie są znane z terenu średniowiecznej Polski żadne przykłady tak kosztownej inwestycji, jak przesuwanie murów miejskich[3].
Do miasta można było się dostać tylko przez jedną z 3 bram miejskich:
Opis z 1629 wzmiankuje istnienie w murach obronnych dziesięciu baszt[2]. LikwidacjaW latach 1817–1910 mury miejskie zostały rozebrane, a budulec z rozbiórki wykorzystano do utwardzania ulic[1]. Bramę Sieradzką i Krakowską zburzono w 1817[6]. Część murów rozebrano w 1828[6].
Zachowane fragmentyZe średniowiecznych murów miejskich Piotrkowa Trybunalskiego, pozostały do dziś trzy fragmenty[1]:
Można też spotkać informację, że czwarty fragment znajduje się w murach dawnego klasztoru dominikanów od strony rzeki Strawy[7]. Zobacz teżPrzypisy
Bibliografia
|
||||||||||||||||||||||
