Nabłonek jednowarstwowy

Ten artykuł od 2020-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Nabłonek jednowarstwowy – tkanka nabłonkowa, którą tworzy pojedyncza warstwa komórek^[1]. Występuje on zwykle w tych miejscach, gdzie intensywnie zachodzi przemieszczenie się substancji np. dyfuzja lub wchłanianie. Ze względu na kształt, tkanka nabłonkowa dzieli się na:

• nabłonek płaski (łac. epithelium simplex planum) – zbudowany ze spłaszczonych, wielobocznych komórek, których jądra umieszczone są centralnie (wyściela pęcherzyki płucne, naczynia krwionośne i limfatyczne, osierdzie oraz otrzewną; współtworzy torebki ciałek nerkowych)
• nabłonek sześcienny (epithelium simplex cuboideum) – komórki posiadają prawie równe wymiary wysokości i szerokości; występuje w jajnikach, pęcherzykach tarczycy, kanalikach nerkowych i oskrzelikach oddechowych (jądro umieszczone centralnie)
• nabłonek walcowaty, cylindryczny (epithelium simplex cylindricum) – zwykle posiadający na zewnętrznej powierzchni rzęski (jajowód) czy mikrokosmki (jelita, żołądek)
• nabłonek wielorzędowy, wieloszeregowy (epithelium pseudomultistratificatum) – posiadający rzęski, które powstają na wolnej powierzchni i pomagają usuwać zanieczyszczenia (np. pyłowe); zbudowane są z wysokich komórek przypominających graniastosłupy oraz z komórek niższych o klinowatym kształcie; ze względu na jądra umieszczone są na różnej wysokości całość sprawia wrażenie nabłonka wielowarstwowego, jednak każda komórka spoczywa na błonie podstawnej (nabłonek migawkowy występujący w drogach oddechowych: jamie nosowej, krtani, tchawicy i oskrzelach)
  • nabłonek przejściowy (epithelium transitorium) – odmiana nabłonka wielorzędowego (występuje w drogach moczowych: pęcherzu moczowym i moczowodzie)
• nabłonek gruczołowy (tworzy gruczoły wydzielające np. łój, pot, mleko, śluz)

• WojciechW. Sawicki WojciechW., JacekJ. Malejczyk JacekJ., Histologia, wyd. VI uaktualnione i rozszerzone, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2020, ISBN 978-83-200-4349-5 .