Nikołaj Denkow
Nikołaj Denkow Denkow, bułg. Николай Денков Денков (ur. 3 września 1962 w Starej Zagorze[1]) – bułgarski chemik i nauczyciel akademicki, profesor Uniwersytetu Sofijskiego, w latach 2014–2016 wiceminister, w 2017 i w latach 2021–2022 minister edukacji i nauki, w latach 2023–2024 premier Bułgarii. ŻyciorysW 1980 ukończył gimnazjum matematyczno-przyrodnicze w Sofii, a w 1987 studia chemiczne na Uniwersytecie Sofijskim im. św. Klemensa z Ochrydy. Związał się zawodowo z macierzystą uczelnią, uzyskiwał na niej kolejne stopnie doktorskie (1993, 2007). Od 1997 pracował jako docent, a w 2008 objął stanowisko profesora w zakresie chemii fizycznej. W latach 2008–2015 kierował katedrą inżynierii chemicznej. Pracował także naukowo na uczelniach zagranicznych m.in. w Japonii i Szwecji. Autor i współautor ponad 130 prac naukowych, publikowanych m.in. w „Nature”, a także współautor około 10 patentów[1][2]. Członek korespondent Bułgarskiej Akademii Nauk oraz członek Academia Europaea[3]. W latach 2014–2016 był wiceministrem edukacji i nauki odpowiedzialnym za szkolnictwo wyższe i fundusze europejskie[2]. W styczniu 2017 stanął na czele tego resortu w przejściowym gabinecie Ognjana Gerdżikowa[4]. Zakończył pełnienie tej funkcji wraz z całym rządem w maju 2017. Po raz drugi objął kierownictwo tego ministerstwa w maju 2021, wchodząc w skład technicznego rządu Stefana Janewa[5]. Pozostał na stanowisku ministra edukacji i nauki również w utworzonym we wrześniu 2021 drugim tymczasowym rządzie tego samego premiera[6] oraz w powołanym w grudniu 2021 gabinecie Kiriła Petkowa (z rekomendacji ugrupowania Kontynuujemy Zmianę)[7]. Urząd ten sprawował do sierpnia 2022. W październiku tego samego roku z listy PP uzyskał mandat posła do Zgromadzenia Narodowego 48. kadencji[8]. Na początku stycznia 2023 desygnowany przez prezydenta Rumena Radewa z rekomendacji swojej partii do stworzenia nowego rządu. 9 stycznia parlament odrzucił jego dokument programowy[9], na skutek czego zrezygnował z powierzonej mu misji. W kwietniu 2023 z powodzeniem ubiegał się o poselską reelekcję[10]. Pod koniec maja 2023 ponownie powierzono mu misję utworzenia gabinetu[11]. Ostatecznie negocjacje nad powołaniem rządu toczyły się między koalicjami skupionymi wokół PP oraz partii GERB. 2 czerwca przedstawiono końcowe ustalenia i zaproponowany skład rządu (w znacznej mierze obejmującego osoby bezpartyjne). Porozumienie zawarto na okres półtora roku; kandydatem na premiera na pierwsze 9 miesięcy został przedstawiciel Nikołaja Denkowa; ustalono nadto, że po tym okresie zastąpi go przedstawicielka GERB Marija Gabriel[12]. 6 czerwca 2023 Zgromadzenie Narodowe udzieliło wotum zaufania rządowi (większością 132 głosów „za”), który rozpoczął urzędowanie tego samego dnia po zaprzysiężeniu[13]. Zgodnie z koalicyjnymi ustaleniami 5 marca 2024 ogłosił dymisję rządu[14], która następnego dnia została zatwierdzona przez parlament[15]. Koalicjanci nie doszli jednak do porozumienia odnośnie do powołania nowego gabinetu[16]. 9 kwietnia 2024 prezydent powołał gabinet przejściowy, na czele którego stanął Dimityr Gławczew[17]. W wyborach z czerwca 2024 i października 2024 ponownie uzyskiwał mandat deputowanego[18][19]. Przypisy
Kontrola autorytatywna (osoba): Identyfikatory zewnętrzne:
|