Pałac w Brzezince

Pałac w Brzezince

(niem.) Schloss Briese

nr rej. zespół A/3543/246 z 5.09.1950 i z 16.10.1997
Pałac
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Brzezinka
Typ budynku	pałac
Ukończenie budowy	1725 r.
Ważniejsze przebudowy	XIX w.
Położenie na mapie gminy wiejskiej Oleśnica Pałac w Brzezince
Położenie na mapie Polski Pałac w Brzezince
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Pałac w Brzezince
Położenie na mapie powiatu oleśnickiego Pałac w Brzezince
51°17′01″N 17°27′06″E/51,283611 17,451667
Multimedia w Wikimedia Commons

Pałac w Brzezince (niem. Schloss Briese) – zabytkowy^[1] pałac we wsi Brzezinka (województwo dolnośląskie), w Polsce, w powiecie oleśnickim, w gminie Oleśnica.

Późnobarokowy pałac budowany był etapami od 1725 roku dla hrabiego Karola Krystiana von Kospoth. Zaprojektowany został przez wrocławskiego architekta Johanna Blasiusa Peintnera. Rezydencja była nieprzerwanie w rękach tego rodu do 1945 roku. Jest to budynek na planie prostokąta z podwyższonym ryzalitem na osi, dwutraktowy, dwu- i trzykondygnacyjny, nakryty był dachem łamanym z powiekami. W ryzalicie znajdują się bogate portale barokowe, a we wnętrzach zachował się częściowo wystrój z podziałami pilastrowymi i dekoracją stiukową na sufitach. Od strony ogrodu znajduje się portal, z agrafą zawierającą datę 1725, pomiędzy dwoma kolumnami toskańskimi. Nad agrafą kartusz z herbami von Maltzana (L) i jego żony Anny hr. von Erbach (P). Herb nad wejściem na balkon znajduje się kartusz z herbem von Kospoth^[2].

Obiekt jest częścią zespołu pałacowo-folwarcznego, w skład którego wchodzą jeszcze: park z pierwszej połowy XVIII w.; dom zarządcy z 1731 r., przebudowany w XIX-XX w.; dom inspektora, obecnie spichrz z połowy z XVIII w., przebudowany w XIX w. Obecnie zrujnowany.

• 
  Kartusz z herbami Maltzan (L) Erbach (P)
• 
  Herb von Maltzahn
• 
  Herb Anny von Erbach
• 
  Herb von Kospoth

W 1945 r. pałac został uszkodzony, przeszedł w ręce PGR. Ok. 1950 r. osiemnaście rzeźb z parku przypałacowego trafiło do ogrodu w warszawskim Wilanowie^[3]. Częściowo zabezpieczono go w 1961 i 1973 r. W 1989 r. nowy właściciel rozpoczął remont, który został jednak przerwany po zawaleniu stropów.

Ten artykuł od 2015-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

• 1718 - 1729 Carl Christian von Kospoth. W 1729 powstaje majorat Brzezinka (majorat - zasada przewidująca dziedziczenie ordynacji przez najstarszego syna lub najbliższego krewnego w przypadku braku potomków zmarłego. Nie mogło dochodzić do podziału majątku).
• 1729 - 1759 Anna Zofia Krystyna hrabina von Erbach (żona von Maltzan, Potem von Promnitz, potem von Kospoth)
• 1759 - Hrabia Rzeszy Friedrich August von Kospoth. Po drugim małżeństwie pozostaje bezdzietny. Posiada siedem majątków w rejonie Oleśnicy, pięć w okolicach Żagania, trzy w okolicach Trzebnicy, jeden w okolicach Milicza i trzy w innych rejonach Dolnego Śląska. Spadkobiercą majątku liczącego 65000 morgów (ok. 30 majątków) staje się jego bratanek.
• Krzysztof August von Kospoth (1777-1834)
• Ludwig August II von Kospoth (1803-1874)
• Karl August III von Kospoth (1836-1928). Pan na Brzezince, Miodarach, Krzeczynie, Grünhof, Gręboszycach, Sątoku i części Miłocic. Podobne imiona mogą prowadzić do pomyłek. W historii Oleśnicy i Dolnego Śląska występują inni Kospoth`owie. Mogą to być m.in. młodsi bracia, niedziedziczący majątków, którzy musieli obrać karierę urzędniczą (burmistrz Wrocławia, starosta Oleśnicki) lub wojskową. Karl August założył pomiędzy Brzezinką i Miodarami park- bażanciarnię.
• Erich von Kospoth do 1945 r.