Parafia św. Mikołaja w Białowieży

Parafia św. Mikołaja

Cerkiew parafialna
Państwo	Polska
Siedziba	Białowieża
Adres	ul. Sportowa 9 17-230 Białowieża
Data powołania	1800 lub 1801
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
Diecezja	warszawsko-bielska
Dekanat	Hajnówka
Cerkiew	św. Mikołaja
Proboszcz	ks. mitrat mgr Sergiusz Korch
Wezwanie	św. Mikołaja
Wspomnienie liturgiczne	9/22 maja; 1/14 października
Położenie na mapie Białowieży Cerkiew parafialna
Położenie na mapie Polski Cerkiew parafialna
Położenie na mapie województwa podlaskiego Cerkiew parafialna
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego Cerkiew parafialna
Położenie na mapie gminy Białowieża Cerkiew parafialna
52°42′11,5″N 23°51′03,7″E/52,703194 23,851028
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Parafia św. Mikołaja – parafia prawosławna w Białowieży, w dekanacie Hajnówka diecezji warszawsko-bielskiej.

Na terenie parafii funkcjonują 2 cerkwie i 1 kaplica:

• cerkiew św. Mikołaja w Białowieży – parafialna
• cerkiew Świętych Cyryla i Metodego w Białowieży – cmentarna
• kaplica św. Aleksandra Newskiego w Białowieży – na terenie Skansenu Architektury Drewnianej Ludności Ruskiej Podlasia

Do parafii należy też zabytkowa kapliczka przy ulicy Sportowej oraz czasownia^[1] znajdująca się w Puszczy Białowieskiej.

Dokładna data powstania parafii nie jest znana. Prawdopodobnie nastąpiło to w 1800 lub początku 1801 i była to pierwotnie parafia unicka. W 1839 w wyniku likwidacji unii na ziemiach pod władzą rosyjską (oprócz Chełmszczyzny, gdzie unia przetrwała do 1875), parafia wraz z wiernymi została włączona do Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. W 1900 należało do niej 2315 wiernych. Do 1900 podlegała eparchii wileńskiej i litewskiej, następnie (do 1915, tj. do czasu bieżeństwa) – eparchii grodzieńskiej. Reaktywacja parafii nastąpiła w 1918. Od 1946 należy do dekanatu hajnowskiego.

W 2012 parafia liczyła ok. 1000 wiernych. W jej skład oprócz Białowieży wchodzą wsie położone na polanie białowieskiej (Stoczek, Zastawa, Krzyże, Podolany I i II) oraz Grudki, Pogorzelce, Teremiski, Budy i Czerlonka.

• 1846 – ks. Czajkowski
• 1851–1853 – ks. Parfieniusz Bazylewski
• 1853–1870 – ks. Jan Jakubowski
• 1870–1884 – ks. Cyryl Szyryński
• 1884–1915 – ks. Michał Szyryński
• 1915 – ks. Aleksander Gieleża
• bieżeństwo
• 1918–1924 – ks. Apolinary Kosteńczyk
• 1924 – administratorzy: ks. Mikołaj Jerzykowski i ks. Leoncjusz Kańkowski
• 1924–1931 – ks. Jan Skalski
• 1931–1939 – ks. Włodzimierz Cechan
• 1939–1979 – ks. Klaudiusz Puszkarski
• od 1979 – ks. Sergiusz Korch

• 
  Cerkiew cmentarna Świętych Cyryla i Metodego
• 
  Kaplica św. Aleksandra Newskiego na terenie skansenu
• 
  Kapliczka przy ul. Sportowej

• Kalendarz Prawosławny 2013, Wydanie Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, ISSN 1425-2171, s. 208
• Hierarchia i kler kościoła prawosławnego w granicach II Rzeczypospolitej i Polski powojennej w XIX–XXI wieku, ks. Grzegorz Sosna i m. Antonina Troc-Sosna, Ryboły 2012

• Strona oficjalna parafii św. Mikołaja w Białowieży