W latach 1883–1889 z fundacji parafian i Stanisława Kierznowskiego zbudowano obecny kościół w Dąbrowie Wielkiej pw. św. Stanisława BM, według projektu arch. Józefa Piusa Dziekońskiego i Stanisława Kucharzewskiego. Kościół został konsekrowany 2 czerwca 1925 przez biskupa Romualda Jałbrzykowskiego. W 1944 r. wskutek wysadzenia wież zniszczono fasadę i pd. przęsło nawy. Został odbudowany w latach 1947–60. Jego fasada jest zwrócona na południe. W latach 1995–2000 uzupełniono wyposażenie kościoła i wykonano ogrzewanie. Obecny kościół jest w stylu neogotyckim, z romańskimi detalami architektonicznymi[1].
Dawne świątynie
Kościół w Długiej Dąbrowie został założony w 1423 r. w czasach biskupa łuckiego Andrzeja Spławskiego[2]. Fundatorami kościoła w Długiej Dąbrowie byli przedstawiciele trzech rodzin – bracia: Stanisław, Piotr, Bogusław i Falisław; Jan ze swymi bratankami oraz Mścisław, Maciej i Paweł, dziedzic w Długiej Dąbrowie. Wymienieni zostali także dziedzice dziesięciu wsi szlacheckich, którzy mieli przynależeć do nowo powstałej parafii: Miodusy, Kaczyno, Święcko, Brzóski, Średnica, Mystki, Włosty, Plewki, Gierałty i Szepietowo. Nowy kościół otrzymał wezwanie Zwiastowania NMP, św. św. Anny, Katarzyny, Stanisława i Mikołaja. W latach 1476–79 plebanem w Długiej Dąbrowie był ks. Marcin[3].
Ostatni drewniany kościół z końca XVII w. służył wiernym do czasu zbudowania nowego, murowanego kościoła[1].
Plebania
Murowana plebania, wybudowana w 1939, jest wpisana do rejestru zabytków[4].
Zachowane księgi metrykalne z parafii Dąbrowa Wielka są opracowywane w formie bazy indeksów nazwisk i udostępniane w formie internetowej wyszukiwarki nazwisk przez grupę projektpodlasie[6][7].
Liber Baptisatorum
1703–1724, 1770–1905, 1910–1913
Liber Copulatorum
1700–1919
Liber Mortuorum
1745–1911
Duszpasterze
Proboszczowie pracujący w parafii (od roku 1476)
ks. Marcin (1476-1479)
ks. Mikołaj Rapaczki (16.01.1542)
ks. Franciszek Dąbrowski zm. 4.01.1750
ks. Leopold Antoni Dąbrowski (2.02.1750), zm. 19.03.1785
ks. Paweł Jabłoński zm. 5.05.1774 – pełnił dwa lata funkcję tym. prob.
↑ abKałamajska–Saeed M., Katalog Zabytków Sztuki Województwa Łomżyńskiego. Ciechanowiec, Zambrów, Wysokie Mazowieckie i okolice. Seria Nowa, Tom IX zeszyt 2. Polska Akademia Nauk i Instytut Sztuki, Warszawa 1986. s. 31.
↑J. Maroszek, Dzieje obszaru gminy Szepietowo w XV–XX wieku, Szepietowo 2006. s. 72.
↑T. Jaszczołt, Fundacje kościelne na Podlasiu do końca XV wieku. W: Kościoły a państwo na pograniczu polsko-litewsko-białoruskim. Źródła i stań badań pod redakcją M. Kietlińskiego, K. Sychowicza, W. Śleszyńskiego. Wydawnictwo Prymat, Białystok 2005. s. 25-26. dostępna na stronie: komunikat.org (2012-06-26)