Partie polityczne w Afganistanie W 2007 roku w Afganistanie działały 84 partie polityczne[1], z czego 30 było lewicowych[2]. W 2019 roku zarejestrowanych partii było 74[3].
Po powrocie Talibów do władzy w 2021 roku większość afgańskich partii została w kraju zdelegalizowana, część z nich działa poza granicami kraju[4].
Stan na 1 sierpnia 2019
Partia
|
Ideologia
|
Afgańska Partia Rozwoju
|
islamizm
|
Narodowa Zjednoczona Partia Afganistanu
|
socjalizm, sekularyzm, równość płci, progresywizm, lewicowy nacjonalizm[5], feminizm[6], pacyfizm[7]
|
Narodowa Partia Konsensusu Oświecenia Afganistanu
|
socjalizm, sekularyzm, równość płci
|
Afgańska Partia Pokoju
|
socjalizm, sekularyzm
|
Partia Islamska (frakcja Hekmatjara)
|
islamizm, islamski fundamentalizm
|
Republikańska Partia Afganistanu
|
islamizm
|
Stowarzyszenie Muzułmańskie
|
islamizm, islamska demokracja, republikanizm, komunitaryzm[6]
|
Islamski Ruch Afganistanu
|
islamski fundamentalizm, szariatyzm[6]
|
Afgańska Partia Socjaldemokratyczna
|
socjaldemokracja, pasztuński nacjonalizm[6], pasztunizacja
|
Islamska Partia Jedności Afganistanu
|
islamizm szyicki[6]
|
Islamska Organizacja Misji Afganistanu
|
islamizm[6]
|
Narodowy Islamski Ruch Afganistanu
|
sekularyzm[6]
|
Narodowy Front Ocalenia Afganistanu
|
tradycjonalizm, islamizm
|
Afgańska Umiarkowana Partia
|
afgański nacjonalizm, demokracja
|
Organizacja Wyzwolenia Afganistanu
|
komunizm, marksizm-leninizm-maoizm, antyrewizjonizm
|
Komunistyczna Partia Afganistanu
|
komunizm, marksizm-leninizm-maoizm, antyimperializm, antyrewizjonizm
|
Partia Solidarności Afganistanu
|
demokratyczny socjalizm, sekularyzm, reformizm, socjaldemokracja, demokratyczny socjalizm, socjalistyczny feminizm, równość płci, antyimperializm[6][8]
|
Partia Islamska (frakcja Chalisa)
|
islamizm, islamski fundamentalizm, trybalizm, pasztunwali, konserwatyzm socjalny, antykomunizm
|
Ruch Narodowy
|
islamska demokracja, islamski liberalizm, reformizm, antypakistanizm
|
Narodowy Kongres Partii Afganistanu
|
sekularyzm, liberalizm, federalizm
|
Narodowy Islamski Front Afganistanu
|
afgański nacjonalizm, dawniej monarchizm
|
Partia Tauhidu
|
tauhid
|
Narodowy Ruch Solidarności Afganistanu
|
monarchizm
|
Narodowa Islamska Partia Jedności Afganistanu
|
islamizm szyicki, konserwatyzm religijny, afgański nacjonalizm
|
Narodowa Partia Solidarności Afganistanu
|
ismailizm
|
Pasztuńska Partia Socjaldemokratyczna
|
sekularyzm, socjaldemokracja, pasztuński nacjonalizm
|
Prawda i Sprawiedliwość
|
multikulturalizm, reformizm, eurazjatyzm
|
Afgańska Partia Liberalna
|
sekularyzm
|
Demokratyczna Partia Watan
|
socjaldemokracja, progresywizm, reformizm
|
Hezbollah
|
islamizm szyicki, polityka Ruhollaha Chomejniego
|
Partia Aśramy
|
aśrama
|
Organizacja Wyzwolenia Afganistanu
|
komunizm, marksizm-leninizm, maoizm, antyrewizjonizm
|
Partia Ojczyzny (1997)
|
socjaldemokracja, progresywizm, reformizm
|
Ludowa Islamska Partia Jedności Afganistanu
|
|
Islamska Partia Jedności Afganistanu (frakcja Irfaniego)
|
|
Partia Dobrobytu Afganistanu
|
|
Demokratyczna Partia Afganistanu
|
|
Partia Zgody i Zmiany Afganistanu
|
|
Partia Jedności Narodowej Afganistanu
|
|
Narodowy Ruch Afganistanu
|
|
Narodowa Partia Suwerenności
|
|
Narodowa Islamska Partia Pokoju
|
|
Partia Insaf
|
|
Partia Nowego Afganistanu
|
|
Islamistyczny Ruch Ludowy
|
|
Progresywna Demokratyczna Partia Afganistanu
|
|
Partia Sprawiedliwości i Rozwoju
|
|
Jedna Partia
|
|
Młodzieżowa Partia Solidarności Afganistanu
|
|
Narodowa Partia Przebudzenia Afganistanu
|
|
Islamska Partia Afganistanu
|
|
Afgańska Ludowa Islamska Partia Rewolucyjna
|
|
Islamska Partia Ruchu Rewolucyjnego Afganistanu
|
|
Partia Prawdy
|
|
Islamska Partia Afgańskiego Ruchu Ludowego
|
|
Afgańska Partia Narodowa
|
|
Partia Ruchu Narodowego Afganistanu
|
|
Afgańska Ludowa Partia Wolności
|
|
Partia Narodów Zjednoczonych Afganistanu
|
|
Partia Głosu Ludu
|
|
Partia Ludowa Afganistanu
|
|
Narodowa Partia Konsensusu Młodzieży
|
|
Afgańska Partia Powstania Narodowego
|
|
Partia Zjednoczonego Afganistanu
|
|
Afgańska Narodowa Partia Dobrobytu
|
|
Islamska Partia Ochrony Afganistanu
|
|
Partia Sprawiedliwości Afganistanu
|
|
Muzułmański Ruch Afganistanu
|
|
Islamska Partia Ruchu Afganistanu
|
|
Afgańska Partia Zmiany i Dobrobytu
|
|
Afgańska Ludowa Narodowa Partia Rozwoju
|
|
Partia Ruchu Ludowego Afganistanu
|
|
Afgańska Narodowa Partia Współpracy
|
|
Zjednoczona Islamska Partia Ruchu Afganistanu
|
|
Afgańska Partia Ludowa
|
|
Afgańska Ludowa Partia Równości
|
|
Partia Solidarności Ludu Afganistanu
|
|
Islamska Partia Sprawiedliwości Afganistanu
|
|
Rozwiązane partie
Partia
|
Ideologia
|
Uwagi
|
Ludowy Ruch Solidarności Afganistanu
|
|
|
Tebajska Partia Islamska
|
|
|
Partia Ruchu Narodowego Afganistanu
|
|
|
Rewolucyjna Organizacja Robotników Afganistanu
|
|
|
Afgański Ruch Młodzieży Muzułmańskiej
|
|
|
Partia Narodu Afgańskiego
|
|
|
Liberalno-Demokratyczna Partia Afganistanu
|
|
|
Partia Robotnicza
|
|
|
Ogólnoafgański Ruch na rzecz Demokracji i Rozwoju
|
|
|
Partia Jedności Narodów Afganistanu
|
|
|
Narodowa Islamska Umiarkowana Partia
|
|
|
Islamska Organizacja Młodego Afganistanu
|
|
|
Narodowa Partia Niepodległości Afganistanu
|
|
|
Islamistyczny Ruch Afganistanu
|
islamizm
|
|
Nowa Partia Afganistanu
|
|
Partia powstała w roku 2004. W grudniu 2005 doszło do połączenia Nowej Partii Afganistanu ze Stowarzyszeniem Muzułmańskim.
|
Wieczny Płomień
|
komunizm, marksizm-leninizm, maoizm, antyrewizjonizm
|
W 1969 roku partia została zdelegalizowana za krytyczne stanowisko wobec Mohammada Zahera Szaha.
|
Ludowo-Demokratyczna Partia Afganistanu
|
afgański nacjonalizm, lewicowy nacjonalizm, progresywizm, sekularyzm; do 1987 socjalizm, marksizm-leninizm
|
Partia komunistyczna założona w 1965 r., zdobyła władzę w zamachu stanu w 1978 r. i do 1989 roku była dominującą partią w Afganistanie. Partia została w 1989 roku przemianowana na Partię Ojczyzny.
|
Partia Ojczyzny (1989-1992)
|
afgański nacjonalizm, lewicowy nacjonalizm, progresywizm, sekularyzm
|
Partia powstała w 1989 roku w wyniku przemianowania z Ludowo-Demokratycznej Partii Afganistanu, została rozwiązana dnia 16 kwietnia 1992 roku.
|
Narodowa Rewolucyjna Partia Afganistanu
|
pasztuński nacjonalizm, pasztunizacja, autorytaryzm, republikanizm, progresywizm, sekularyzm
|
Partia działała w latach 1974-1978. Została założona przez Mohammada Dauda Chana; po rewolucji kwietniowej partia została zdelegalizowana przez władze komunistyczne, a jej przewodniczący, wraz z rodziną, został zamordowany przez nowe władze.
|
Partia Islamska
|
panislamizm, salafizm[6]
|
Partia działała w latach 1975-1979.
|
Partia Pracy i Rozwoju
|
|
Partia działała w latach 2002-2014. Została zarejestrowana dnia 23 lutego 2013, jednak 21 stycznia następnego roku została wycofana z listy partii politycznych, ponieważ ugrupowanie nie spełniało wymogu posiadania 10 tys. członków oraz biur w co najmniej 20 wilajetach[9][10].
|
Partia Jedności i Dobrobytu Afganistanu
|
|
Partia została założona w 2007 roku. W 2016 roku została przekształcona w Afgańską Partię Zmiany i Dobrobytu.
|
Przypisy
|