Placówka (powieść)

Ten artykuł dotyczy powieści Bolesława Prusa. Zobacz też: inne znaczenia tego terminu.

Ten artykuł od 2008-09 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Placówka

Autor	Bolesław Prus
Typ utworu	powieść obyczajowa
Wydanie oryginalne
Miejsce wydania	Zabór rosyjski
Język	polski
Data wydania	1886
Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach

Placówka – powieść Bolesława Prusa, która powstała w latach 1880–1886. Na jej specyfikę wpływ miały dwa kierunki: naturalizm i realizm. Głównymi wątkami dzieła są: kolonizacja niemiecka na ziemiach polskich, studium na temat życia chłopa w 2. połowie XIX wieku oraz jego walka o utrzymanie ziemi.

Pracę nad utworem Prus rozpoczął w 1880 r., pierwotnie tytułując go Nasza placówka, lecz szybko postanowił zaprzestać dalszego pisania na rzecz wnikliwych obserwacji życia wiejskiego, których dokonywał głównie w okolicach Nałęczowa. Do powieści pisarz powrócił dopiero w 1884 r.
Placówka ukazywała się w Wędrowcu od 19 marca 1885 do 20 maja 1886. Osobne wydanie książkowe ukazało się w 1886 r.

Bohaterów Placówki można podzielić ze względu na warstwę społeczną, do której przynależeli:

• ziemiaństwo (dziedzic Władysław, jego żona i szwagier)
• duchowieństwo (proboszcz)
• chłopi (Józef Ślimak, Jagna Ślimakowa, Stasiek Ślimak, Jędrek Ślimak, Grzyb, Maciek Owczarz i inni)
• Żydzi (Josel, Jojna Niedoperz)
• Niemcy

Realizm w utworze realizuje się poprzez:

• ukazanie pewnych problemów społecznych aktualnych w II połowie XIX wieku: kolonizacja niemiecka na ziemiach polskich, walka chłopa o utrzymanie tej ziemi, mierna kondycja egzystencji chłopa
• reprezentatywność społeczną i typowość bohaterów
• indywidualizację języka
• ukryty, obiektywny, wszechwiedzący narrator

Naturalizm w utworze realizuje się poprzez:

• szczegółowe ukazanie wpływu środowiska, dziedziczności, czasu i pór roku na życie bohaterów
• problem potrzeb fizjologicznych - strach przed głodem determinuje działania postaci
• zjawiska patologiczne: alkoholizm (Sobieska), choroby psychiczne (głupia Zośka), brak higieny i edukacji
• nieznaczny erotyzm w wizjach Maćka Owczarza

Tendencyjność dostrzec można w zwichnięciu konstrukcji powieści i w zakończeniu utworu, gdzie zdarzenia przybierają niewiarygodne tempo i prowadzą do szczęśliwego finału.

• Placówka w Cyfrowej Bibliotece Narodowej Polona