|
Pniaki (Katowice)
Pniaki (niem. Pniaky) – część Katowic, położona na terenie dzielnicy Dąbrówka Mała, przy granicy z Siemianowicami Śląskimi, wzdłuż ulicy Siemianowickiej. Jej początki jako kolonii Dąbrówki Małej sięgają XVIII wieku, zaś swój rozwój zawdzięcza działającej w latach 1844–1885 kopalni węgla kamiennego „Gute Zuflucht”. Osada ta od 31 grudnia 1959 roku jest częścią Katowic. Historyczna zabudowa koncentruje się przy ulicy Siemianowickiej, w samych Pniakach ulokowały swoje placówki przedsiębiorstwa z różnych branż. Historia Pniaki powstały w XVIII wieku jako kolonia robotnicza na północno-zachodnim obrzeżu wsi Dąbrówka Mała, wzdłuż drogi Bogucice – Siemianowice (obecnie ulica Siemianowicka)[1]. Dalszy rozwój kolonii wiąże się z kopalnią „Gute Zuflucht”, czynną w latach 1844–1885. Została ona nadana przez Wyższy Urząd Górniczy już 30 sierpnia 1828 roku. W 1873 roku z kopani wydobyto 24 tys. ton węgla kamiennego. Pola kopani po wykupieniu kuksów przez spółkę Hohenlohe-Werke zostały eksploatowane przez kopalnię „Hohenlohe”. Przy kopalni „Gute Zuflucht” wybudowano szereg domów robotniczych, które zachowały się do dziś wzdłuż obecnej ulicy Siemianowickiej[2], zaś przy wjeździe do Zakładu Wytwarzania Katowice (d. Elektrociepłownia Katowice), przy ulicy Siemianowickiej znajduje się zabytkowy krzyż z figurą Chrystusa i Matki Boskiej, ufundowany w 1910 roku przez Andreasa Schidlo. Krzyż ten został odnowiony w 2014 roku[3]. W 1861 roku w Pniakach mieszkało łącznie 278 osób, w tym 269 katolików, 3 ewangelików i 6 osób wyznania mojżeszowego[4]. Pod koniec grudnia 1885 roku w Pniakach mieszkało 1 017 osób. Osada ta była wówczas częścią gminy Dąbrówka Mała w powiecie katowickim (Kattowitz), zaś mieszkańcy wyznania rzymskokatolickiego przynależeli wówczas do bogucickiej parafii św. Szczepana[5][6]. Do 1951 roku Pniaki należały do gminy Dąbrówka Mała, po czym zostały włączone do Szopienic[1], zaś 31 grudnia 1959 roku do miasta Katowice[7]. Pod koniec lat 70. XX wieku w rejonie Pniaków i Nowego Czekaja oraz sąsiednich Siemianowic Śląskich rozpoczęto budowę fabryki domów oraz elektrociepłowni – późniejszej Elektrociepłowni Katowice[1]. CharakterystykaPniaki położone są w północnej części Katowic, na terenie dzielnicy Dąbrówka Mała, przy granicy z miastem Siemianowice Śląskie. Główną trasą komunikacyjną Pniaków jest ulica Siemianowicka, łącząca się na południu m.in. z ulicą gen. H. Le Ronda i ulicą Leopolda[8], zaś na północy kończy się przy Zakładzie Wytwarzania Katowice spółki Tauron Ciepło (dawniej Elektrociepłownia Katowice)[9]. Przy tej ulicy znajduje się kilka historycznych budynków (nr 1, 7, 8 18, 24, 26 i 36), główne familoków z początku XX wieku, natomiast pod numerem 26 znajdują się zagroda sięgająca 1825 roku, utrzymująca styl charakterystyczny dla lokalnego budownictwa ludowego[10]. Zachodnia część Pniaków, skoncentrowana w rejonie ulicy Budowlanej, jest miejscem koncentracji różnego rodzaju przedsiębiorstw. Brak tu natomiast placówek opiekuńczo-edukacyjnych[8]. Dostęp do miejskiego transportu miejskiego, obsługiwanego na zlecenie ZTM, zapewniają przystanki zlokalizowane przy ulicy gen. H. Le Ronda w Katowicach (Dąbrówka Mała Le Ronda) oraz przy ulicy Budowlanej w Siemianowicach Śląskich (Siemianowice Budowlana Wolf). Z pierwszego z nich kursuje 8 linii autobusowych, w tym dwie nocne (stan na lipiec 2021 rok)[11]. Wierni rzymskokatoliccy z Pniaków przynależą parafia pw. św. Antoniego z Padwy w Katowicach-Dąbrówce Małej[12]. Przypisy
Bibliografia
|
||||||||||||||||||||||||
