Pola Raksa
Pola Raksa, właśc. Apolonia Raksa[1][2] (ur. 14 kwietnia 1941 w Lidzie) – polska aktorka filmowa, teatralna i telewizyjna. Jedna z najwybitniejszych aktorek w historii polskiej kinematografii[3]. W latach 60. i 70. XX wieku uchodziła za symbol seksu w polskim kinie[4][5]. Najbardziej znana z roli Marusi w serialu Czterej pancerni i pies (1966–1970)[6]. Wystąpiła też w filmach: Szatan z siódmej klasy (1960), Panienka z okienka (1964), Popioły (1965), Przygoda z piosenką (1968), Pogoń za Adamem (1970), Aria dla atlety (1979) i Uprowadzenie Agaty (1993)[7]. Za swój wkład w polską kulturę otrzymała Złoty Krzyż Zasługi (1974) i Odznakę „Zasłużony Działacz Kultury” (1979)[8]. W 2003 czytelnicy czasopisma „Super Express” nazwali ją najpiękniejszą ze wszystkich polskich blondynek[9]. ŻyciorysWczesne lataUrodziła się w Lidzie, ówcześnie mieście powiatowym II Rzeczypospolitej Polskiej będącym pod okupacją ZSRR (obecnie położonym na terenie Białorusi), w rodzinie katolickiej[10] jako córka Zofii i Edwarda Raksy[11]. Po II wojnie światowej rodzice z niechęcią porzucili rodzinny dom, przenieśli się do nowej Polski i zamieszkali we Wrocławiu-Leśnicy[9]. Wkrótce rodzina przeprowadziła się do Jeleniej Góry, gdzie jej matka pracowała jako krawcowa, a ojciec zajmował się czapnictwem. Apolonia Raksa wychowywała się w towarzystwie dwóch młodszych sióstr, Jolanty i Izabeli[11], uczęszczała do jeleniogórskiej Szkoły Podstawowej Nr 4 i I Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Żeromskiego[12]. Naukę kontynuowała w I Liceum Ogólnokształcącym we Wrocławiu[13]. Po ukończeniu liceum, rozpoczęła studia wyższe na wydziale filologii polskiej na Uniwersytecie Wrocławskim[14][15]. Będąc studentką pierwszego roku dołączyła do zespołu kabaretu „Kalamburek”[16], w którym debiutowała w 1960 roku w sztuce „Anioł Sterany”[17]. KarieraNa jesieni 1959 roku w barze mlecznym we Wrocławiu fotoreporter Piotr Barącz zaproponował jej udział w sesji zdjęciowej na rzecz fotoreportażu[18], który ukazał się w styczniu 1960 roku w czasopiśmie dla młodzieży „Dookoła Świata”[5]. Uroda dziewczyny zwróciła uwagę Marii Kaniewskiej, reżyserki kompletującej obsadę do reżyserowanego przez siebie filmu Szatan z siódmej klasy (1960), który stał się filmowym debiutem Poli Raksy. Wkrótce dostała dość dużą rolę w filmie Rzeczywistość (1960). W rezultacie przerwała studia polonistyczne i rozpoczęła naukę na Wydziale Aktorskim PWSFTviT w Łodzi. Studia ukończyła w 1964 i do 1968 była aktorką Teatru Powszechnego w Łodzi (zadebiutowała 6 marca 1964). W 1968 przeniosła się do Teatru Współczesnego w Warszawie, gdzie występowała do 1986 roku. Do końca lat 80 XX w. pojawiała się też na scenie Teatru Telewizji, między innymi w sztuce Mgiełka. Po latach przerwy zagrała w 1993 roku w filmie Uprowadzenie Agaty, i – jak dotychczas – była to jej ostatnia rola filmowa. Z kolei jej ostatnim występem teatralnym był udział w 1997 roku w spektaklu Listy naszych czytelników Zbigniewa Herberta w reżyserii Zdzisława Wardejna wystawianym w Teatrze Dramatycznym w Warszawie. Z kina wycofała się w 1993 roku i konsekwentnie nie udziela wywiadów[14]. Zajmuje się różnymi formami plastyki (w tym również strojami). Jej dziełem były kostiumy w recitalu Ewy Błaszczyk w Teatrze Studio w Warszawie (1999)[14]. Od początku 1998 roku przez kilka kolejnych lat prowadziła w „Rzeczpospolitej” rubrykę o modzie. Życie prywatneW latach 1964–1970 była żoną Andrzeja Kostenki, reżysera, scenarzysty i operatora filmowego, z którym ma syna Marcina (ur. 1967)[19]. Filmografia
Odznaczenia i nagrody
Odniesienia w kulturze
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Kontrola autorytatywna (osoba): Identyfikatory zewnętrzne:
|