|
Polski Cmentarz w Teheranie
   Polski Cmentarz w Teheranie – polska nekropolia położona we wschodniej części stolicy Iranu, stanowiąca część nekropolii Dulab. Są na niej pochowani polscy wychodźcy z ZSRR, żołnierze Armii Polskiej w ZSRR gen. Władysława Andersa oraz cywile, w tym dzieci, którzy opuścili Związek Radziecki w trakcie tzw. „ewakuacji Armii Andersa” w 1942 roku. Na cmentarzu tym pochowano 1937 osób, w tym 409 wojskowych. Zmarły one głównie z powodu ogólnego wycieńczenia i chorób jakich nabawiły się na skutek przebywania w katastrofalnych warunkach w ZSRR[1][2]. Po ewakuacji z ZSRR w Iranie znalazło się ponad 115 tys. Polaków, w tym około 25 tys. cywilów, wśród których 13 tys. to dzieci[3]. Na ulicach Teheranu język polski był powszechnie słyszany. Polscy uchodźcy otwierali sklepy, kawiarnie, restauracje, pracowali w bazach amerykańskich i brytyjskich[4]. Kilkaset kobiet wyszło za mąż za Persów i pozostało w Iranie na stałe. „Po powrocie do Teheranu musiałem się zająć najgorliwiej szpitalami i obozami dla ludności cywilnej. Największym nieszczęściem był często beznadziejny stan zdrowia przybywających. Nieraz już po przybyciu do Teheranu ludzie umierali wskutek wycieńczenia i długotrwałego głodu podczas dwuletniego pobytu w Rosji sowieckiej. W ciągu kilku tygodni las, przeszło tysiąca krzyży, pokrył cmentarz polski w Teheranie. Zmarł także mój adiutant i serdeczny przyjaciel sprzed wojny porucznik Zygmunt Kostakiewicz, któremu cudem udało się wydostać z łagrów sowieckich” – pisał po latach generał Władysław Anders[5]. Na cmentarzu znajduje się dwudzielny cokół, na którym umieszczona jest tablica pamiątkowa z polskim napisem: Pamięci Wygnańców Polskich, którzy w drodze do ojczyzny w Bogu spoczęli na wieki 1942–1944. Łącznie na obszarze Iranu zmarło w czasie wojny ponad 3500 Polaków, w tym 611 wojskowych. Największe (poza Teheranem) nekropolie polskie znajdują się w Pahlewi, Isfahanie i Kazwinie. PochowaniPrzypisyBibliografia
Linki zewnętrzne
|
||||||||||||||
