Powiat świętochłowicki
Powiat świętochłowicki – dawny zenklawizowany powiat z siedzibą w Świętochłowicach w województwie śląskim. Istniał w latach 1922–1939. HistoriaW połowie czerwca 1922 zapadły końcowe decyzje w sprawie obszarów należących do Polski po plebiscycie górnośląskim. Polsce przypadła część powiatu bytomskiego i postanowiono utworzyć nowy powiat z siedzibą w Świętochłowicach. Swoim zasięgiem (83 km²) obejmował on 14 gmin wiejskich i 7 obszarów dworskich. Ewenementem było to, że nie posiadał on na swym terenie żadnego miasta (nawet Świętochłowice, jako jego siedziba, nie posiadały praw miejskich). Poza tym powiat składał się z dwóch rozdzielnych fragmentów, rozdzielonych obszarem Królewskiej Huty. Był to powiat najmniejszy w skali kraju (zajmował zaledwie 2% województwa śląskiego, które było najmniejszym obszarowo województwem ówczesnej Polski[1]). Jednocześnie miał on największą gęstość zaludnienia w kraju: ok. 2700 osób na 1 km² (przy średniej dla całej Polski ok. 70 mieszkańców na 1 km²)[2]. Ów wiejski powiat nie miał prawie wcale użytków rolnych. Zamieszkiwany był prawie wyłącznie przez górników, hutników i robotników fabrycznych. W 1932 r. mógł się natomiast poszczycić największym zagęszczeniem kin w całym województwie: 14 sal, w tym 10 udźwiękowionych.[3] W połowie lat 20. wchłonięto do powiatu tereny po zlikwidowanym powiecie rudzkim. 1 lipca 1934 r. od powiatu odłączono Nowe Hajduki[4], a 1 kwietnia 1939 r. Wielkie Hajduki[5]. 1 kwietnia 1939 r. zniesiono powiat świętochłowicki przyłączając gminy: Chropaczów, Godula, Lipiny, Łagiewniki, Nowy Bytom, Orzegów, Ruda i Świętochłowice do powiatu katowickiego, a gminy: Brzeziny Śląskie, Brzozowice-Kamień, Dąbrówka Wielka, Piekary Śląskie do powiatu tarnogórskiego[6]. W 1931 powiat liczył ponad 200 tys. mieszkańców, a sama siedziba powiatu (wieś Świętochłowice) – 26 tys. Podział administracyjny
Zobacz teżPrzypisy
|