|
Radom Główny
Radom Główny – dworzec kolejowy i stacja w Radomiu, w dzielnicy Śródmieście[1]. Stacja położona jest na szlaku linii kolejowych nr 8, 22 oraz 26[2]. Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca wojewódzkiego[3]. Obiekt jest częścią szlaku turystycznego Zabytki Radomia[4]. Ruch pasażerski
HistoriaWybudowana w latach 1882–1885 Kolej Iwanogrodzko-Dąbrowska była szlakiem łączącym wsie Dąbrowa i Iwangorod. Przebiegała przez główne miasta południowej części Królestwa Polskiego, będącego częścią Imperium Rosyjskiego, w tym przez Radom, w którym znajdowała się siedziba zarządu spółki nadzorującej nowo powstałą linię[8]. Poprowadzenie przez miasto linii kolejowej, zapewniało dogodne i relatywnie szybkie połączenie nie tylko z głównymi miastami regionu, jak np. Warszawą (przez Kolej Nadwiślańską), ale i z tak odległymi ośrodkami jak Petersburg (przez Wilno) i Wiedeń (przez Kraków). Korzystne połączenie kolejowe z wielkimi rynkami zbytu (szczególnie rosyjskim) znacznie przyspieszyło rozwój gospodarczy i urbanistyczny miasta (w tym okresie zabudowano wiele ulic południowej części Śródmieścia, np. Józefa Piłsudskiego czy Stanisława Moniuszki[9] oraz wybudowano wiele zakładów przemysłowych)[8]. W 1900 roku kolej Iwanogrodzko-Dąbrowską włączono do Kolei Nadwiślańskiej. W dniu 3 listopada 1918 infrastruktura kolejowa w Radomiu została przejęta przez władze polskie, co upamiętnia tablica umieszczona na budynku dworca[8]. W 1934 oddano do użytku łączącą Radom ze stolicą tzw. linię radomską[10]. W 1948 otwarto komunikującą Radom i Łódź linię kolejową nr 22[11]. W 2015 zakończyła się przebudowa stacji oraz czterokilometrowego odcinka linii kolejowej nr 8, która obejmowała m.in. remont tunelu, przebudowę układu torowego i sieci trakcyjnej, remont peronów, budowę lokalnego centrum sterowania i in. Łączny koszt prac wyniósł ponad 100 mln zł[12]. W lutym 2019 Koleje Mazowieckie pozyskały 5 działek o łącznej powierzchni 0,35 ha, na których wzniesiona zostanie baza utrzymaniowa dla wykonywania przeglądów w poziomach P1-P2[13]. W sierpniu 2021, w wyniku rozbudowy radomskiego węzła kolejowego o nowe przystanki osobowe (Radom Stara Wola, Radom Północny, Radom Gołębiów) i wobec perspektywy budowy dwóch kolejnych stacji osobowych (Radom Wschodni oraz Radom Południowy)[14][15], PKP PLK zwróciły się do rady miejskiej Radomia z prośbą o przyjęcie uchwały umożliwiającej wszczęcie przez zarządcę infrastruktury kolejowej procedury zmiany nazwy stacji z Radom na Radom Główny[16]. Oficjalnie nowa nazwa stacji funkcjonuje od 12 grudnia 2021[17]. Gmach dworcaGmach dworca kolejowego w Radomiu wybudowano w 1885 według projektu Adolfa Schimmelpfenniga, autora projektu m.in. dworca Łódź Fabryczna, na gruntach wsi Prędocinek, leżącej wówczas poza granicami administracyjnymi miasta[18]. W niezmienionym stanie budynek przetrwał do 1915 roku, kiedy został spalony przez wycofujące się wojska rosyjskie i odbudowany tymczasowo przez okupujących Radom Austriaków. Gmach dworca wraz z całą infrastrukturą kolejową został przejęty przez polskie władze 3 listopada 1918, co upamiętnia tablica zawieszona na fasadzie budynku od strony peronów[8]. Kolejna przebudowa dworca, tym razem nadająca budynkowi formę renesansu polskiego, uchodzącego za polski styl narodowy, nastąpiła w okresie dwudziestolecia międzywojennego. W tym stanie obiekt przetrwał II wojnę światową, po której wmurowano w fasadę od strony peronów tablicę upamiętniającą radomskich kolejarzy zamordowanych przez Niemców[8]. Kolejny remont generalny przeprowadzono w latach 1989–1992 według projektu Jerzego Bortkiewicza. Całkowicie zmieniono układ wnętrz starego gmachu (fasada pozostała niezmieniona) i zbudowano nowy budynek poczekalni, stylistycznie nawiązujący do starszego obiektu[8]. W latach 2012–2013 dokonano kompleksowej modernizacji budynku dworca, która kosztowała łącznie ok. 13 mln złotych[19][20]. Galeria
Przypisy
Linki zewnętrzne
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.jpg)
.jpg)
