Raszków (Mołdawia)
Raszków (rum. Raşcov; ros. Рашково, Raszkowo) – wieś w Mołdawii, w północnej części Naddniestrza, między Rybnicą a Kamionką (rejon Kamionka). 3 tys. mieszkańców (2006), przemysł spożywczy, maszynowy. Leży na lewym brzegu Dniestru na wschodnim Podolu. HistoriaPrawdopodobnie wzmiankowane w dokumentach litewskich pod rokiem 1402 jako Karawuł (tzn. „warta”). W czasach Rzeczypospolitej na terenie województwa bracławskiego. W końcu XVII wieku miasteczko wznosiło się nad brzegiem Dniestru, a w jego wnętrzu znajdowała się polska twierdza otoczona drewnianym wałem z działami. W XVII wieku była to jedna z ostatnich ufortyfikowanych osad na południu Rzeczypospolitej, za nią znajdowało się już tylko graniczna osada Jahorlik. W XVII wieku miasteczko było własnością Zamoyskich, po czym Joanna Barbara Zamoyska (1626–1653) wniosła je jako wiano wojewodzie sandomierskiemu Aleksandrowi Koniecpolskiemu. W XVIII wieku własność Lubomirskich.
W XIX wieku dobra te kupił na licytacji Feliks Barczewski herbu Samson. Po nim właścicielem był jego syn Probus Piotr Włodzimierz Barczewski, znany filantrop, który zapisał w testamencie znaczne sumy na rzecz Akademii Umiejętności. W związku z tym, że zmarł bezpotomnie majątek przeszedł na jego siostrę Wieńczysławę, a potem jej syna Pawła Juriewicza, późniejszego polskiego posła w Atenach. Juriewicz żonaty był od 1901 z ks. Elżbietą Woroniecką i wkrótce po ślubie rozpoczął budowę na wzgórzu nad rzeką pałacu w stylu neorenesansu francuskiego. Był to pałac trzynastoosiowy, dwukondygnacyjny, nakryty wysokim stromym dachem z obszernym tarasem widokowym na okolicę. Pałac posiadał ok. 40 pokoi ozdobionych częściowo sprowadzonymi z Francji boazeriami. Salon wielki urządzony był oryginalnymi meblami w stylu Ludwika XIV oraz obrazami Winterhaltera, Baudry'ego i Lampiego. W skład kolekcji wchodziły cenne 22 makaty ze zbiorów króla Augusta III Sasa oraz 32 pasy słuckie. Po prawej stronie pałacu zbudowano oficynę, a las dębowy przekształcono w park krajobrazowy. Kilka lat przed wybuchem I wojny światowej Raszków został sprzedany Feliksowi Bernatowiczowi herbu Leliwa, który cały majątek z kolei przepisał w testamencie swej matce Helenie Macewicz[3]. Pod rozbiorami siedziba gminy Raszków w powiecie olhopolskim guberni podolskiej. Zabytki
Znani mieszkańcyZ Raszkowa pochodzi m.in. pielęgniarka Natalia Syniavska-Krzyżanowska, wyróżniona Nagrodą im. Jana Rodowicza „Anody”[4]. Uwagi
Przypisy
Linki zewnętrzne
|