Reguła „słońce 16”

Ten artykuł od 2012-09 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Reguła „słońce 16”, reguła „słońce f/16” – metoda służąca w fotografii do szacowania prawidłowej ekspozycji w różnych warunkach oświetleniowych bez użycia światłomierza. Podstawowe sformułowanie reguły brzmi:

„W słoneczny dzień ustaw przysłonę na wartość f/16, a czas naświetlania na wartość równą odwrotności używanej czułości ISO”.

Przykłady stosowania reguły:

• w słoneczny dzień, używając filmu o czułości ISO 100 w aparacie należy ustawić przysłonę na f/16, a czas naświetlania na 1/100 s (lub na dostępną wartość możliwe najbliższą danemu czasowi, dla większości klasycznych aparatów będzie to 1/125 s);
• w słoneczny dzień, używając filmu o czułości ISO 200 w aparacie należy ustawić przysłonę na f/16, a czas naświetlania na 1/200 s (lub 1/250 s)
• w słoneczny dzień, używając filmu o czułości ISO 400 w aparacie należy ustawić przysłonę na f/16, a czas naświetlania na 1/400 s (lub 1/500 s)
• e.t.c.

Ustawienia przysłony i czasu można zmieniać, pamiętając o ich równoważeniu według zasady proporcjonalności wzrostu ekspozycji fotograficznej zawartej w tabeli ekspozycji, np. 1/125 sekundy przy przysłonie f/16 daje taką samą ekspozycję, co czas 1/250 przy f/11 oraz 1/500 przy f/8.

Rozszerzenie reguły pozwala na ustawianie odpowiednich wartości naświetlania według poniższej tabeli także przy innych niż pełne słońce warunkach oświetleniowych.

Przysłona	Warunki świetlne	Cienie
f/16	słonecznie	wyraziste
f/11	niewielkie zachmurzenie	delikatne
f/8	umiarkowane zachmurzenie	ledwo widoczne
f/5,6	ciemne chmury	zupełnie niewidoczne

• tabela naświetlań