Renault D1
Renault D1 – zaprojektowany w 1926 roku francuski czołg lekki wsparcia piechoty, który wszedł do służby w 1931. Znany w literaturze jako Char (z fr. czołg) D1. Był jednym z pierwszych na świecie czołgów z odlewaną wieżą. Masa czołgu 14 ton, napędzany 4-cylindrowym silnikiem benzynowym, chłodzonym cieczą, który pozwalał na rozwinięcie prędkości ok. 20 km/h. Załogę stanowiło trzech ludzi. Geneza i krótka charakterystykaW ramach francuskiego planu z 1926 stworzenia nowego lekkiego czołgu wsparcia piechoty, przekonstruowano produkowany seryjnie na eksport czołg Renault NC-1 na prototyp czołgu D1[2]. Zasadniczą zmianą było zwiększenie załogi z dwóch do trzech osób, w związku z planowanym wyposażeniem w radiostację, co pociągnęło za sobą poszerzenie kadłuba[2]. Pogrubiono też nieco opancerzenie oraz przewidziano wzmocnienie uzbrojenia do armaty kalibru 47 mm w nowej wieży zamiast armaty kalibru 37 mm[2]. Czołg ten był produkowany w latach od 1931 do 1935, wyprodukowano ogółem 160 sztuk. Do 1936 czołgi były wyposażone w wieże z czołgu Renault FT-17 oznaczoną ST1, gdyż wieża ST2 była opóźniona w rozwoju w stosunku do czołgu. Wieża ST2 (Schneider Tourelle) była uzbrojona w krótkolufową armatę czołgową kalibru 47 mm SA34 ze sprzężonym karabinem maszynowym Reibel 7,5 mm. W przedniej części kadłuba znajdował się jeszcze jeden km Reibel 7,5 mm. Czołg służył w pierwszej połowie lat trzydziestych jako podstawowy czołg armii francuskiej, ale szybko został uznany za konstrukcje przestarzałą i zastąpiony czołgiem Somua S-35. W zamierzeniu był projektowany jako czołg lekki, ale ostatecznie po zamontowaniu wieży przybrał charakter czołgu średniego, niemniej w przedwojennej terminologii francuskiej był uważany za czołg lekki. Powstanie konstrukcjiW 1928 firma Renault otrzymał zamówienie na dwa różne prototypy „lekkiego czołgu wsparcia piechoty” opartego na konstrukcji czołgu Renault NC1, będącego modyfikacją najlepszej konstrukcji francuskiej z I wojny światowej, czołgu Renault FT-17. Armia francuska używała oznaczenia Char D, firma Renault używała oznaczenia NC28. Na obydwu prototypach testowano nowe rozwiązania konstrukcyjne, między innymi pierwszy z prototypów (oznaczony NC1 a potem NC2) został wyposażony w wieżyczkę (SRA Char de Bataille) z dwoma sprzężonymi karabinami maszynowymi. Ostatecznie armia wybrała w marcu 1929 drugi prototyp wyposażony w armatę oznaczony jako NC3 (później NC31) i zamówiła serie przedprodukcyjną w wysokości 10 sztuk. Czołgi zostały dostarczone przez Renault bez wieży w cenie 400,000 FF (ok. ówczesnych 140,000 zł) sztuka. Wieże typu ST1 zostały zamówione w firmie Schneider. Produkcja i służbaPo przetestowaniu czołgów z serii przedprodukcyjnej i wprowadzeniu potrzebnych zmian w konstrukcji. Armia francuska zamówiła 150 czołgów w cenie 375,000 FF (ok. ówczesnych 131,000 zł) za sztukę bez wieży ST2, które zostały zamówione ponownie w firmie Schneider. Wieża ST2 ważyła 1788 kg. i kosztowała 100,000 FF (ok. ówczesnych 35,000 zł). W związku że firma Renault otrzymała zamówienie na dalszy rozwój projektu, wyprodukowany czołg został oznaczony jako Char D1, a nowe projekty zostały oznaczone Char D2 i Char D3. Po wejściu do służby, czołgi służyły w elitarnych batalionach 507, 508 i 510. Szybko został uznane za przestarzałe i nie nadające się do użycia w linii. Dlatego w 1937 zostały wysłane do służby w kolonialnej w Algierii. W związku z atakiem niemieckim na Francję 43 czołgi zostały wysłane z powrotem do Europy, gdzie przybyły bez przeszkód na początku czerwca 1940 w składzie 67 BCC. Na froncie zostały zastosowane jako wsparcie senegalskiej 6 Dywizji Zmotoryzowanej. Podczas walk zostały zdziesiątkowane przez ogień niemieckiej artylerii przeciwpancernej. Z ogólnej liczby 43 czołgów, 25 zostało kompletnie zniszczonych w walce, 18 zostało zdobytych przez Niemców i wcielonych do służby patrolowej pod oznaczeniem Panzerkampfwagen 732 (f). Wyprodukowano około 160 sztuk tego pojazdu w dwóch wersjach:
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
|