Rozbicie więzienia w Miechowie

Rozbicie więzienia w Miechowie

działania zbrojne podziemia antykomunistycznego w Polsce
Czas	24 kwietnia 1945
Miejsce	Miechów
Terytorium	Polska
Przyczyna	potrzeba uwolnienia uwięzionych żołnierzy podziemia antykomunistycznego
Wynik	powodzenie akcji, uwolnienie więźniów
Strony konfliktu
podziemie poakowskie Polska Ludowa
Dowódcy
Julian Socha
Siły
60. partyzantów
Położenie na mapie Miechowa miejsce bitwy
Położenie na mapie Polski w latach 1945–1951 miejsce bitwy
Położenie na mapie województwa małopolskiego miejsce bitwy
Położenie na mapie powiatu miechowskiego miejsce bitwy
Położenie na mapie gminy Miechów miejsce bitwy
50°21′25,5″N 20°00′56,4″E/50,357083 20,015667

Rozbicie więzienia w Miechowie – akcja antykomunistycznego podziemia niepodległościowego przeprowadzona w Miechowie.

16 stycznia 1945 r. Miechów został zajęty przez oddziały Armii Czerwonej. Podążające za nimi oddziały NKWD i Smiersz dzień później rozpoczęły akcję aresztowania byłych żołnierzy Armii Krajowej Inspektoratu „Maria”. Zatrzymani byli czasowo osadzani w więzieniu w Miechowie przy ul. Wolbromskiej.

W akcję represjonowania byłych żołnierzy AK został włączony również Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Miechowie. Aresztowania nasiliły się w lutym i w marcu 1945 r., zatrzymani trafiali do aresztu przy ul. Jagiellońskiej. W trakcie dalszych działań represyjnych byli wysyłani do Krasnowodzka, Woroszyłowgradu, Swierdłowska, Woroneża i Doniecka. Aresztowani, za pomocą grypsów, informowali o swojej sytuacji osoby pozostałe na wolności. W organizację akcji ich odbicia zaangażowali się mjr Julian Malinowski ps. „Słowik” oraz ppor. Julian Socha ps. „Dźwig”^[1]. Bezpośrednie dowództwo nad akcją objął ppor. Socha, który wezwał zaufanych żołnierzy podziemia i nakazał im podjęcie broni ze skrytek^[2].

24 kwietnia ok. sześćdziesięciu partyzantów podwodami dotarło do Miechowa i zaatakowało budynek więzienia przy ul. Wolbromskiej. Korzystając z elementu zaskoczenia wydzielona grupa partyzantów zdołała opanować budynek więzienia. Pozostała część oddziału blokowała komunistyczne oddziały znajdujące się na terenie miasta. Po ok. 20. minutach akcja została zakończona a więźniowie ze wszystkich cel uwolnieni^[3].

Akcji rozbicia więzienia została poświęcona edukacyjna gra miejska „Rozbijmy więzienie w Miechowie”^[4].

• Sławomir Poleszak (red.), Atlas polskiego podziemia niepodległościowego = The atlas of the independence underground in Poland : 1944-1956, Warszawa Lublin: Instytut Pamięci Narodowej, 2020, ISBN 978-83-8229-085-1, OCLC 1257887849 .