Rynek Nowy w Szczecinie

Rynek Nowy w Szczecinie
	Stare Miasto
	; Rynek Nowy (2023 r.)
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Miejscowość	Szczecin
Poprzednie nazwy	Neumarkt, Stary Rynek, Plac Rzepichy
	Położenie na mapie Starego Miasta w Szczecinie Rynek Nowy
	Położenie na mapie Polski Rynek Nowy
	Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Rynek Nowy
	Położenie na mapie Szczecina Rynek Nowy
	53°25′28,5″N 14°33′38,2″E/53,424583 14,560611
	Multimedia w Wikimedia Commons

Rynek Nowy (niem. Neuer Markt, łac. medium forum^[1]) – plac o nieregularnym kształcie na Starym Mieście w Szczecinie, położony na północny wschód od Rynku Siennego. Do rynku dochodzą ulice: Księcia Mściwoja II, Panieńska, Kurkowa, Sienna, Wielka Odrzańska, Opłotki, Kurza Stopka i Targ Rybny.

Historia

Historia powstania Rynku nowego jest ściśle związana z kościołem św. Mikołaja, wzniesionym na obszarze Starego Rynku zwanym Rynkiem Środkowym. Kościół ten wzmiankowany był po raz pierwszy w dokumencie z 25 lutego 1243 roku jako ecclesiam sancti Nicholai. Początkowo była to budowla drewniana. W 1335 r. rozpoczęto prace nad wzniesieniem murowanej świątyni w stylu gotyckim. Z biegiem lat wokół kościoła wzniesiono domy mieszczańskie oraz umieszczono liczne stragany służące do handlu mięsem i pieczywem^[1].

W 1806 r. kościół zamieniony został przez żołnierzy napoleońskich na magazyn siana. W nocy z 9 na 10 grudnia 1811 r. świątynię oraz okoliczne zabudowania mieszkalne i handlowe strawił pożar. W 1816 r. ruiny kościoła i przyległych obiektów rozebrano, a w 1821 r. powstałą po rozbiórce przestrzeń wyłożono brukiem i nazwano Rynkiem Nowym. Kamienice otaczające nowo powstały plac rozbudowano i przebudowano^[2]. Na narożniku rynku z ulicą Opłotki wzniesiono okazałą kamienicę dla redakcji gazety Stettiner General Anzeiger, a na narożniku z ulicą Wielką Odrzańską kamienicę Friedricha Pitzschky’ego, mieszczącą należącą do niego firmę ubezpieczeniową^[3].

W czasie II wojny światowej zabudowania zostały zniszczone. Po przejęciu miasta przez administrację polską zabezpieczono ruiny Starego Ratusza, a pozostałe obiekty wyburzono, otwierając widok z rynku na Odrę i port. Obszar rynku włączono do Rynku Siennego tworząc plac Rzepichy^[4]. W latach 50. XX wieku zespół architektów w składzie W. Furmańczyk, W. Jarzynka, L. Kotowski opracował koncepcję nowej zabudowy Starego Miasta^[5]. W ramach tego projektu powstał blok ze spadzistym dachem w zachodniej części rynku. W latach 70. XX wieku pierzeję północną zabudowano hotelem Arkona^[6].

W 1995 r. przywrócono historyczną nazwę Rynek Nowy i zbudowano na przedwojennych fundamentach pierzei południowej i wschodniej nowe postmodernistyczne kamienice. W 2008 r. hotel Arkona zburzono, a w latach 2016–2017 odsłonięto fundamenty kamienic stojących dawniej w północnej części rynku^[7]. W 2019 r. rozpoczęły się prace budowlane związane z budową nowego hotelu, którego bryła miała nawiązywać podziałem elewacji do kamienic stojących dawniej w pierzei północnej^[8]. Prace budowlane zakończono w listopadzie 2021^[9].

Kalendarium zmian nazwy rynku

Czas obowiązywania	Nazwa
XIII w.	medium forum
XIX w.–1945	Neuer Markt
1945–1995	Plac Rzepichy
od 1995 r.	Rynek Nowy

Obiekty

Ratusz Staromiejski, przypisany do ulicy Mściwoja
nr 1-2 – odbudowane kamienice
nr 3 – budynek na miejscu kamienicy redakcji gazety General Anzeiger, obecnie siedziba redakcji Głosu Szczecińskiego
nr 4-7 – odbudowane kamienice

Galeria

Dawna kamienica Friedricha Pitzschky’ego jako siedziba firmy Volkshaus, przed 1945 r.
Rynek Nowy po rozbiórce hotelu Arkona, 2008 r.
Rynek Nowy w 2014 r.
Hotel ibis Styles w pierzei północnej
Pierzeja wschodnia
Pierzeja wschodnia
Rynek Nowy w 2022 r.