|
Samuel Dickstein
 Samuel Dickstein (ur. 12 maja 1851 w Warszawie[1], zm. 28 września 1939 tamże[2]) – polski uczony pochodzenia żydowskiego; matematyk, pedagog i historyk nauki, encyklopedysta[3], członek Towarzystwa Historycznego we Lwowie[4]. ŻyciorysSyn Rafała i Małgorzaty z Waldenbergów. Brat Szymona Dicksteina. W latach 1866–1869 był słuchaczem Szkoły Głównej. W okresie 1878–1888 prowadził w Warszawie szkołę realną[2]. Zainicjował powstanie na bazie Uniwersytetu Latającego powstanie w 1905 Towarzystwa Kursów Naukowych w Warszawie. W latach 1906–1908 wykładowca matematyki i dziekan Wydziału Przyrodniczego TKN[5]. W 1915 roku objął posadę profesora Uniwersytetu Warszawskiego, zajmował się głównie teorią liczb i algebrą. W 1921 roku Uniwersytet Warszawski przyznał mu tytuł doktora honoris causa[6]. Był członkiem Obywatelskiego Komitetu Wykonawczego Obrony Państwa w 1920 roku[7]. W 1884 r. współorganizował serię wydawniczą Biblioteka Matematyczno-Fizyczna, w ramach której publikowano podręczniki akademickie dla studiującej młodzieży[8]. Był założycielem i wydawcą czasopisma „Wiadomości Matematyczne”. W latach 1897–1939 wydał 47 tomów tego czasopisma[9]; po wojnie było ono reaktywowane w roku 1955 przez Polskie Towarzystwo Matematyczne jako jeden z dwóch roczników tego Towarzystwa. Założył również czasopismo „Prace Matematyczno-Fizyczne”, które ukazywało się w latach 1888–1951, jego tradycja jest kontynuowana od 1955 roku przez „Commentationes Mathematicae” (Prace Matematyczne). W roku 1904 wygłosił odczyt Wronski als Mathematiker na Międzynarodowym Kongresie Matematyków w Heidelbergu. Było to pierwsze wystąpienie polskiego uczonego na tej największa na świecie konferencji poświęconej matematyce[10]. Był członkiem korespondentem Towarzystwa Nauk w Liège, członkiem Towarzystwa Naukowego w Pradze, Związku Czeskich Matematyków i Fizyków, Międzynarodowej Komisji Nauczania Matematyki. Pełnił funkcję wiceprezesa Międzynarodowej Akademii Historii Nauk Ścisłych[8]. Zajmował się również historią nauki; wspierał finansowo i intelektualnie pracę Edwarda Stamma[11]. Był współzałożycielem Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie, współorganizował i współfinansował w nim Pracownię Fizyczną. Był pomysłodawcą sieci stacji meteorologicznych, od 1902 r. kierował Centralną Stacją Meteorologiczną przy Muzeum Przemysłu i Rolnictwa. Był współorganizatorem Muzeum Rzemiosła i Sztuki Stosowanej w Warszawie, zajmując się w nim m.in. działem biblioteki[8]. Należał do Towarzystwa Ogrodniczego Warszawskiego, Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Poznaniu, Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Mikołaja Kopernika[8]. Był również encyklopedystą oraz w latach 1900–1914 członkiem komitetu redakcyjnego Encyklopedii Wychowawczej[12]. W 1909 r. uczestniczył w odbywającym się w Warszawie I Zjeździe Neurologów, Psychiatrów i Psychologów Polskich[8]. Był jednym z założycieli żydowskiej partii „Zjednoczenie”, opowiadającej się za asymilacją Żydów w Polsce. W 1880 ożenił się z Pauliną z Natansonów (1861–1928)[1]. Zginął w czasie bombardowania Warszawy we wrześniu 1939 roku[13]. Został pochowany na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie (kwatera 20, uliczka 4)[14][15]. Ordery i odznaczenia
UpamiętnieniePolskie Towarzystwo Matematyczne utworzyło Nagrodę Dicksteina za wkład w nauczanie, popularyzację i historiografię matematyki. Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Kontrola autorytatywna (osoba): |
||||||||||||||||||||
._Seria_2_1901_(1111568)_(cropped).jpg)
