|
Siergiej Fiodorowicz Bondarczuk, ros. Сергей Фёдорович Бондарчук, ukr. Сергій Федорович Бондарчук (ur. 25 września 1920 w Biłozerce, zm. 20 października 1994 w Moskwie) – radziecki reżyser pochodzenia ukraińskiego, scenarzysta filmowy i aktor, Ludowy Artysta ZSRR (1952), Bohater Pracy Socjalistycznej (1980).
Życiorys
Urodził się 25 września 1920 w Biłozerce na Ukrainie. Dzieciństwo spędził w mieście Jejsk i w Taganrogu, gdzie w 1938 ukończył szkołę średnią. Jako aktor zadebiutował w 1937 w Teatrze Taganroskim. W latach 1938–1942 studiował w Akademii Teatralnej w Rostowie nad Donem. W wieku 32 lat został, jako najmłodszy w historii aktor, uhonorowany tytułem Ludowy Artysta ZSRR.
Najważniejsze filmy Siergieja Bondarczuka zostały nakręcone według słynnych powieści i opowiadań: Los człowieka Michaiła Szołochowa oraz Wojna i pokój Lwa Tołstoja. Bondarczuk zarówno wyreżyserował monumentalne, ponad siedmiogodzinne epickie dzieło Wojna i pokój (1966), jak i zagrał w nim jedną z głównych ról – Pierre'a Bezuchowa. Film otrzymał Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego jako pierwszy w historii obraz z ZSRR.
Zasiadał w jury konkursu głównego na 20. (1967) oraz na 36. MFF w Cannes (1983).
Zmarł 20 października 1994 w Moskwie i został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym[1].
Jego córka Natalia jest aktorką, zaś syn Fiodor – aktorem i reżyserem (m.in. 9 kompania, 2005).
Filmografia (wybór)
Jako aktor
- Młoda gwardia (1948, Молодая гвардия, jako Wałko)
- Opowieść o prawdziwym człowieku (1948, Повесть о настоящем человеке)
- Czarodziej sadów (1948, Мичурин, jako Iwan Miczurin)
- Taras Szewczenko (1951, Тарас Шевченко, jako Taras Szewczenko)
- Okręty szturmują bastiony (1953, Корабли штурмуют бастионы, jako Tichon Prokofiew)
- Admirał Uszakow (1953, Адмирал Ушаков, jako Tichon Prokofiew)
- Trzpiotka (1955, Попрыгунья, jako doktor Dymow)
- Otello (1955, Отелло, jako Otello)
- Niedokończona powieść (1955, Неоконченная повесть)
- Los człowieka (1959, Судьба человека, jako Andriej Sokołow)
- Sierioża (1960, Серёжа, jako Korosteliow)
- Noc w Rzymie (1960, jako Fiodor Nazukow)
- Wojna i pokój (1967, Война и мир, jako Pierre Bezuchow)
- Bitwa nad Neretwą (1969, Битва на Неретве, jako Martin)
- Wujaszek Wania (1970, Дядя Ваня, jako Michaił Astrow)
- Milczenie doktora Evansa (1973, Молчание доктора Ивенса, jako doktor Evans)
- Oni walczyli za ojczyznę (1975, Они сражались за Родину, jako Iwan Zwiagincew)
- Wzgórza Zelengory (1976, Врхови Зеленгоре, jako profesor)
- Ernst Schneller (1977, jako genenrał Sotow)
- Ojciec Sergiusz (1978, Отец Сергий, jako ojciec Sergiusz)
- Niech żyje Meksyk! (1979, jako narrator)
- Borys Godunow (1986, Борис Годунов, jako Borys Godunow)
- Burza nad Rusią (1992, Гроза над Русью)
Jako reżyser
Odznaczenia
Przypisy
Bibliografia
- (ros.) Wielka Encyklopedia Radziecka, t. 3, s. 553, Moskwa 1969–1978
- Бондарчук Сергей Фёдорович – Герои страны (ros.)
- Edward Pawlak, Barbara Pełka, Film radziecki w Polsce, Warszawa 1985, s. 233-234.
- * Galina Dołmatowska, Irina Szyłowa, Sylwetki radzieckiego ekranu, przeł. z ros. Marek Dzierwajłło, Wydawnictwo Progress, Moskwa 1980, s. 30-43.
Linki zewnętrzne
|
