Stefan Wysocki (1920–1988)
Stefan Wysocki (ur. 26 maja 1920 w Warszawie, zm. 2 grudnia 1988 tamże) – polski żeglarz i muzyk, żołnierz kampanii wrześniowej, autor książek, programów radiowych i seriali telewizyjnych z dziedziny żeglarstwa i muzyki poważnej, zawodnik regatowy, komandor obozów żeglarskich, sędzia żeglarski klasy międzynarodowej IYRU. ŻyciorysLata przedwojenne i II wojna światowaStefan Wysocki był synem Tacjanny Wysockiej (choreografki, tancerki baletowej i właścicielki szkoły baletowej) i Stefana Wysockiego (profesora matematyki i umuzykalnienia w Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie). W wieku 3 lat miał swój pierwszy kontakt z żeglowaniem, dzięki rodzinie matki mieszkającej w Nicei, która posiadała tam 13-metrowy jacht żaglowy. Od dziecka wykazywał również zdolności muzyczne[1]. W latach 1924–1938 uczęszczał do szkoły założonej w Warszawie przez swoich rodziców, o nazwie Szkoła Umuzykalnienia Tacjanny i Stefana Wysockich. Specjalizował się tam w grze na fortepianie, ucząc się pod kierunkiem prof. Zofii Rabcewiczowej. W tym czasie, w wieku 10 lat, nauczył się również samodzielnie (choć jeszcze nie samotnie) prowadzić rodzinny jacht. W latach 1930–1938 uczęszczał do I Państwowego Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie (matura 1938)[2]. Po zdaniu matury, w ramach odbywania obowiązkowej rocznej służby wojskowej, wstąpił do Wołyńskiej Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. W tym samym roku uzyskał w Nicei stopień żeglarski Master. W roku 1939 wcielony został w szeregi 18 Pułku Artylerii Lekkiej stacjonującego w Ostrowi Mazowieckiej. W czasie wojny, podczas działań lotniczych w Wielkiej Brytanii, wskutek zestrzelenia samolotu, w którym się znajdował, strzaskaniu uległ jego lewy staw biodrowy, co spowodowało dwuletnie leczenie szpitalne (w tym kilka operacji), sztywność nogi i konieczność chodzenia przez pewien czas o kulach, potem zaś przez wiele lat trudności w poruszaniu się. Leczenie to odbyło się po powrocie do okupowanej Polski, w Szpitalu Dzieciątka Jezus w Warszawie, pod opieką chirurgów, m.in. Jana Niemierko i profesora Wiktora Degi. Przed Powstaniem Warszawskim wywieziony został przez matkę do Henrykowa pod Warszawą, do klasztoru Zgromadzenia Sióstr Benedyktynek Samarytanek Krzyża Chrystusa (wcześniej Tacjanna Wysocka opracowywała tam choreografię przedstawień teatralnych)[3]. Lata powojenneW roku 1945 rozpoczął pracę w radio w Katowicach, gdzie rok później prowadził pierwszy w Polsce radiowy kurs żeglarski, a następnie, przy pomocy żeglarzy Klubu Żeglarskiego „Szkwał” przy Lidze Morskiej w Krakowie, otworzył pierwszy na Śląsku ośrodek żeglarski nad zbiornikiem Pogoria. W roku 1946 prowadził również, w ramach Klubu Żeglarskiego „Szkwał”, obóz żeglarski w Rożnowie. Następnie został komandorem tego klubu i prowadził w sumie 26 takich obozów, zarówno dla żeglarzy początkujących, jak i kadry instruktorskiej. Prowadził także wykłady i pokazy żeglarskie: trenerskie, zawodnicze, instruktorskie i sędziowskie. Większość działań prowadził społecznie.
Przygotowywał się również do udziału w pierwszym powojennym Konkursie Chopinowskim w roku 1949. Przygotowania te udaremnił jednak uraz ręki doznany w wypadku samochodowym, do którego doszło podczas jazdy z kierowcą radia. Nie mogąc grać, postanowił zająć się popularyzacją wiedzy o muzyce. Prowadził cykle audycji muzycznych oraz – po przeprowadzce do Warszawy w 1950 roku – transmisje z koncertów symfonicznych odbywających się w piątki w Filharmonii Narodowej, jak również z przebiegu finałów IX Międzynarodowego Konkursu Chopinowskiego w 1975 roku. Mieszkał w tym czasie w kawalerce przy ul. Moniuszki w Warszawie, tuż obok Filharmonii Narodowej. Od roku 1951 pełnił funkcję sędziego żeglarskiego klasy państwowej, uczestnicząc w tej roli w mistrzostwach Polski, Europy i świata. Od 1962 roku (z przerwami) reprezentował Polskę w International Yacht Racing Union (IYRU). Od roku 1967 brał czynny udział w regatach jako zawodnik I klasy sportowej. W roku 1972 zaproponował, aby – w celu upowszechnienia żeglarstwa w Polsce – na jachtach o powierzchni żagla do 7 m² można było żeglować bez uprawnień. W tym celu powstała łódka MAK projektu Henryka Jaszczewskiego i w ciągu 3 sezonów wyprodukowano kilka tysięcy takich łódek. Sam Stefan Wysocki posiadał własny jacht typu MAK 707, na którym często żeglował. W roku 1980 podczas Igrzysk Olimpijskich w Moskwie pracował w sędziowskiej komisji odwoławczej dla konkurencji żeglarskich. W roku 1988 Stefan Wysocki został, jako pierwszy w dziejach polskiego żeglarstwa, sędzią żeglarskim klasy międzynarodowej International Yacht Racing Union. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 317-3-10)[5]. Książki
Programy radiowe
Seriale telewizyjne
Odznaczenia i nagrody
Upamiętnienie
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne |