Substrat językowySubstrat językowy (łac. substratum, „podłoże”) – pierwotne podłoże językowe[1] (lub etniczno-językowe[2]) na określonym obszarze zamieszkanym później przez ludność używającą innego języka[1][2]. Substrat zazwyczaj pozostawia pewne ślady w nowszym języku[1][2][3]. Na przykład gwary północno-wschodniej Polski, podobnie jak polszczyzna północnokresowa, powstały na substracie białorusko-litewskim. Śladami substratu białoruskiego w tych gwarach jest m.in. akanie, ruchomy akcent, występowanie spółgłoski r [r] w miejsce ogólnopolskiego rz [ʒ] (np. reka, treba wobec ogólnopolskiego rzeka, trzeba)[1]. Substratem na terenie obecnej Francji były języki celtyckie Gallów, Belgów i Akwitańczyków (wspomnianych przez Cezara), zastąpione przez łacinę, a następnie przez wywodzące się z niej języki romańskie, zwłaszcza nowożytny francuski[4]. Wpływem jakiegoś substratu można wyjaśnić obecność elementów niesystemowych, różnego rodzaju innowacji w nowym języku[5] czy też pewne zjawiska fonologiczne, na przykład przesuwkę germańską[3]. Zobacz teżPrzypisy
|