|
Szpital w Arles (obrazy Vincenta van Gogha)
Vincent van Gogh podczas pobytu w szpitalu w Arles namalował dwa obrazy olejne z jego widokiem (oba w kwietniu 1889 roku):
Van Gogh sporządził również rysunek przedstawiający dziedziniec szpitala w Arles (nr kat.: F 1467, JH 1688). Okoliczności powstaniaRozczarowany społecznością paryskich artystów Vincent van Gogh opuścił w połowie lutego 1888 Paryż, aby odnaleźć witalność w słonecznym Arles. Będąc gorącym miłośnikiem sztuki japońskiej miał nadzieję na zorganizowanie w Arles wspólnoty artystycznej, zgodnej z jego wyobrażeniem dotyczącym ideałów Orientu[3]. We wrześniu 1888 roku przeniósł się do "Żółtego Domu", w którym planował stworzenie kolonii artystycznej. Jako przywódcę tej kolonii widział Paula Gauguina. Przekonał go, by ten przyjechał do Arles i zamieszkał razem z nim[4]. 23 października Gauguin przyjechał do Arles i zamieszkał razem z Van Goghiem w "Żółtym Domu", jednak ich współpraca nie układała się najlepiej[5]. 23 grudnia 1888 roku po gwałtownej sprzeczce z Paulem Gauguinem Vincent van Gogh obciął sobie ucho, w następstwie czego został nazajutrz przyjęty do szpitala Hôtel-Dieu w Arles. Znalazł się tam pod opieką doktora Félixa Reya[6][7]. W styczniu 1889 roku, po spędzeniu dwóch tygodni w szpitalu, van Gogh powrócił do swojego domu, wznawiając malowanie obrazów. 7 lutego jednak ponownie znalazł się w szpitalu, po tym, jak przeszedł atak paranoi. W szpitalu spędził dziesięć dni, po czym został wypisany, ale okazało się, iż cierpi na manię prześladowczą. Mieszkańcy Arles zwrócili się z petycją do władz o zamknięcie van Gogha. Pod koniec lutego van Gogh został ponownie hospitalizowany, a "Żółty Dom" został opieczętowany przez policję. O problemach zdrowotnych artysty pisała ówczesna lokalna prasa[6][8]. Podczas pobytu w szpitalu Vincent van Gogh namalował dwa obrazy ze szpitalem jako motywem; pierwszy obraz przedstawia szpitalny oddział, a drugi – wewnętrzny dziedziniec. O namalowaniu tych obrazów artysta wspominał w liście do siostry Willeminy, napisanym na przełomie kwietnia i maja 1889 roku:
Z listu do brata Theo z 3 maja 1889 roku wynika, że w tym samym czasie wykonał również rysunek szpitala w Arles[10]. Artysta kontynuował malowanie obrazu przedstawiającego szpitalny oddział, kiedy przebywał na leczeniu w innym szpitalu, Saint-Paul-de-Mausole w Saint-Rémy. Pisał wówczas do siostry:
OpisOddział w szpitalu w ArlesObraz został namalowany z podwyższonego punktu obserwacyjnego, prawdopodobnie z podestu. Przedstawia długi pokój, podzielony białymi zasłonami na mniejsze sekcje, w których znajdują się łóżka pacjentów. Na pierwszym planie widoczny jest wielki, czarny piec, którego stromy, zgięty pod kątem komin wznosi się do stropu, niemal przepoławiając płótno[12]. Wokół pieca zgromadziło się kilku pacjentów, ubranych na szaro lub czarno. Dalej za nimi widoczny jest bardzo długi oddział, wyłożony czerwonymi cegłami, z dwoma rzędami białych łóżek, ściany oddziału są białe, z odcieniem białego bzu lub zieleni, w oknach są różowe i zielone zasłony. W głębi widach dwie postacie zakonnic w czarno-białych strojach. Sufit oddziału jest fioletowy z dużymi belkami[13]. W oddali, na końcu sali widoczne są drzwi i wiszący nad nimi krzyż[14]. Obraz ten stanowi interesujący przykład „literackiej” wyobraźni van Gogha oddziaływającej na jego twórczość, jest też pewnego rodzaju wartością osiąganą dzięki zasadzie pracy z pamięci i z wyobraźni, zasadzie, której gorącym zwolennikiem był Gauguin, a o której sam Vincent wcześniej sądził, iż może być sposobem na postęp w jego sztuce. Ale coraz częściej stwierdzał, iż z natury odczuwa niechęć do tej metody. Dla niego poczucie bezpośredniości nie było niezgodne z określoną strukturą kolorystyczną, ukazaną na obrazie jako wyrazisty kontrast tonacji ciepłych i chłodnych, stanowiło raczej jej uzupełnienie[15]. Dziedziniec szpitala w ArlesObraz przedstawia wewnętrzny dziedziniec, otoczony galerią białych arkad, na podobieństwo budynków arabskich. Przed galeriami znajduje się stary ogród ze stawem pośrodku, otoczonym ośmioma klombami kwiatowymi z niezapominajkami ciemiernikami, zawilcami, jaskrami, pszonakami, stokrotkami i innymi kwiatami. Pod galerią rosną drzewka pomarańczowe i oleandry. Obraz jest pełen kwiatów i wiosennej zieleni. W narożnikach ogrodu widnieją trzy czarne pnie drzew, a na pierwszym planie cztery duże, ciemne krzaki bukszpanu[14]. Szpital dzisiaj Szpital Hôtel-Dieu, położony przy placu dra Félixa Reya, został zbudowany na planie czworoboku w XVI i XVII wieku. W 1835 roku nadbudowano trzy skrzydła, aby otworzyć nowe pokoje, potrzebne po poważnej epidemii cholery. Szpital funkcjonował do lat 70. XX w. Obecnie, po modernizacji, mieści się w nim centrum kulturalne Espace Van Gogh[16]. Dziedziniec wewnętrzny został starannie zrekonstruowany i urządzony na podstawie obrazu van Gogha[17]. Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
