|
Teodor Finster
Teodor Finster (ur. 5 listopada[1] 1872 w Łodzi[1][2]) – łódzki fabrykant, właściciel jednej z największych fabryk pluszu w Królestwie Polskim. ŻyciorysFinsterowie prawdopodobnie przybyli do Łodzi z Bułgarii[3] pod koniec XIX w. Brat Teodora – Reinhold – dołączył do prowadzonej od 1881 przez Juliusza Fiala i Wilhelma Luckera „Łódzkiej Manufaktury Pluszowej”. Po jego śmierci w 1901, Teodor wykupił udziały wspólników i objął kierownictwo nad firmą[4]. Pod jego kierownictwem, firma, do 1904 produkowała imitacje futer, tkanin pluszowych, meblowych, dekoracyjnych, żakardowych i gobelinowych[3], stając się jedną największych tego typu fabryk w Królestwie Polskim[4] i pierwszą produkującą plusz w sposób mechaniczny[5]. Kompleks fabryczny pod jego zarządem obejmował przędzalnię, tkalnię, wykończalnię, farbiarnię, wytłaczalnię i drukarnię. Finster zwiększył zatrudnienie fabryki jeszcze przed I wojną światową, zatrudniając łącznie około 450 robotników[5]. Po kryzysie, związanym z wybuchem I wojny światowej, zatrudnienie spadło do 300 pracowników[5]. W latach 1928–1930 Finster zakupił krosna dywanowe i założył firmę „Dywan Wschodni”, zatrudniającą 400 robotników[3]. W czasie II wojny światowej w Łódzkiej Manufakturze Pluszu i Dywanów Teodora Finstera produkowano głównie koce i sukno mundurowe dla potrzeb armii niemieckiej, a także tkaniny obiciowe, dywany i chodniki dywanowe na papierowych spodach. Załoga liczyła około 900 osób – głównie Niemców[4]. W 1942 w celu uchronienia majątku przed zajęciem przez Niemców, Finster podpisał volkslistę. W styczniu 1945, w związku z wycofywaniem się Niemców z Łodzi, wyemigrował do Czechosłowacji, gdzie zakupił cegielnię w miejscowości Chodová Planá. W 1948 ubiegał się o wydanie tymczasowego, polskiego dowodu osobistego w celu wstrzymania konfiskaty majątku przez władze czechosłowackie[6]. Po wyjeździe Finstera z Łodzi w 1945, jego fabrykę przejęli polscy robotnicy, tworząc Radę Zakładową i Komitet Zabezpieczenia Fabryki i podejmując się produkcji koców i sukna[3]. W 1946 jego przedsiębiorstwo w Łodzi, formalnie przeszło na własność Skarbu Państwa[7]. Po wojnie funkcjonowało jako Zakłady Przemysłu Jedwabniczo-Galanteryjnego nr 1, następnie Fabryka Pluszu i Dywanów im. Tadka Ajzena, ostatecznie zmieniając nazwę na Fabryka Dywanów Dywilan[3]. Losy Finstera po 1948 roku pozostają nieznane. Pozostała działalnośćUczestniczył w pracach Towarzystwa Popierania Szkół Średnich „Uczelnia”, dzięki któremu powstało w Łodzi pierwsze polskie gimnazjum[8]. Był zawodnikiem wielu zawodów kolarskich, także międzynarodowych[9][10][11], a także prezesem Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów w Łodzi (późn. Łódzkie Towarzystwo Kolarskie)[12][13], członkiem rady Handlowo-Przemysłowego Towarzystwa Wzajemnego Kredytu w Łodzi[13], rady nadzorczej Banku Udziałowego w Łodzi[14], Stowarzyszenia Fabrykantów i Kupców miasta Łodzi, Krajowego Związku Przemysłu Włókienniczego i Handlowo-Przemysłowego Towarzystwa Wzajemnego Kredytu[15]. Życie prywatneJego żoną była Paulina Maria z domu Kraus (ur. 1874). Mieszkali w Łodzi przy ul. Juliusza 28 (późn. ul. Dowborczyków 28)[1] oraz przy ul. Nawrot 28[15]. Finster był ewangelikiem[a]. Odznaczenia
Uwagi
Przypisy
|
||||||||||
