|
Teodora Raczkowska
Teodora Raczkowska (ur. 15 września 1850 w Łąkiem[1], zm. 16 stycznia 1940 w Warszawie)[2] – nauczycielka, właścicielka żeńskiej szkoły handlowej w Warszawie. ŻyciorysRodzina i wykształcenieCórka Józefa i Weroniki z Grabowskich Raczkowskich[2]. Miała siostrę bliźniaczkę Walerię. Ojciec był leśniczym leśnictwa Sierpc[1]. Ukończyła Aleksandryjsko-Maryjski Instytut Wychowania Panien[3], szkołę o antypolskim i rusyfikacyjnym charakterze[4], która miała swoją siedzibę w budynku późniejszego Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej[5]. Nigdy nie wyszła za mąż[2]. Praca w szkolnictwieW 1868 z siostrą Anną Kucharzewską założyła w Wysokiem Mazowieckiem pensję dla panien, która po jakimś czasie została zamknięta przez władze rosyjskie. Następnie przez 14 lat Teodora Raczkowska była przełożoną w warszawskim Zakładzie Przemysłowo-Rękodzielniczym dla kobiet, prywatnej szkole założonej przez Cecylię Plater-Zyberkównę[6]. W 1900 Teodora Raczkowska przejęła dwuletnie żeńskie kursy zawodowe, które w 1896 zaczęła prowadzić Izabela Smolikowska[6][7][8]. Z czasem przekształciły się w siedmioklasową Żeńską Szkołę Handlową. Raczkowska oferowała też roczne handlowe kursy wieczorne. Obok szkoły działał pensjonat. Początkowo mieściła się przy Żurawiej 6[9], następnie przy ulicy Marszałkowskiej 80[10]. W 1902 dyrektorem był Połkotycki[11]. W 1903 uczyły się tu 133 dziewczęta, a kadra liczyła 20 osób[12]. W 1904 Raczkowska uzyskała koncesję na prowadzenie szkoły oraz obietnicę możliwości nauczania w niej po polsku. Dyrektorem został wówczas geograf Wacław Jezierski[13]. W 1906 w szkole odbyło się spotkanie nauczycieli i nauczycielek z rodzicami uczennic. Głosy wybrzmiałe na spotkaniu podsumował Jezierski, który w czasopiśmie pedagogicznym „Nowe Tory” oraz w osobnej broszurze opublikował tekst Jak się powinny ubierać dziewczęta w wieku szkolnym?[14]. W 1907 dyrektorem szkoły został Kazimierz Kulwieć[15]. W 1909 świętowano dziesięciolecie szkoły. Na dwuletnich kursach, na które wstęp miały uczennice z patentem szkół średnich, uczyło się wówczas 301 słuchaczek, a na otwartych kursach wieczornych, które uruchomiono w 1902, 106 słuchaczek. W szkole nauczali: języka polskiego – Roman Plenkiewicz, prawa – K. Dunin, nauk społecznych – Jan Kucharzewski (siostrzeniec Teodory Raczkowskiej)[16] i Jan Dmochowski, nauk handlowych – E. Milewski, W. Rzeszotarski, W. Suchodolski, G. Wertheim, A. Bayer, G. Chwatczyński, przyrody – K. Kulwieć i J. Sosnowski, języków obcych i nauk ogólnokształcących – J. Domagalska, K. Jagmin, K. Karwowski, K. Woycicki, A. Fiedler, M. Szmidt, K. Sławiński, L. Ostaszewski, H. Hertz, J. Gumiński. Wcześniej w szkole pracowali: Stanisław Koszutski, S. Łaganowski, B. Miklaszewski, W. Kozłowski i G. Tołwiński[7]. W roku szkolnym 1913/1914 w szkole uczyły się 243 uczennice. Zachował się album fotograficzny z wizerunkami uczennic oraz grona pedagogicznego, jak również jedno zdjęcie pokazujące dziewczęta podczas zajęć[17][18]. Szkoła działała do 1939[19]. Absolwentkami szkoły Teodory Raczkowskiej były m.in.: Natalia Batowska, Wanda Opęchowska, Alicja Dorabialska, Jadwiga Umińska, Wanda Papiewska[20], Irena Pauszer[21], Hanna Dembowska[22] oraz Teresa Konarska[23]. Przez blisko 40 lat istnienia szkoła dała wykształcenie ok. 1500 absolwentkom kursów dwuletnich i ponad 1000 absolwentkom kursów jednorocznych[6]. Działalność społecznaW 1909 Teodora Raczkowska została wybrana na zastępczynię w komitecie Towarzystwa Higienicznego, ale nie brała udziału w jego pracach[24]. Zasiadała we władzach Kasy nauczycielskiej w Warszawie – podczas co najmniej dwóch kadencji była członkinią komisji rewizyjnej[25]. Teodora Raczkowska była członkinią Towarzystwa Miłośników Historii[26] oraz Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego[27]. OdznaczeniaW 1938 szkole założonej przez Raczkowską nadano sztandar, a ona sama była jedną z jego matek chrzestnych. Poza tym Raczkowskiej przyznano wówczas Złoty Krzyż Zasługi w uznaniu jej pracy nad szkoleniem zawodowem młodzieży[6][28]. Przypisy
Bibliografia
|
||||||||||
