Tmutarakań

Tmutarakań

Тмутаракань

Stanowisko archeologiczne
Państwo	Rosja
Kraj	Krasnodarski
Położenie na mapie Morza Czarnego Tmutarakań
Położenie na mapie Krymu Tmutarakań
Położenie na mapie Ukrainy Tmutarakań
45°13′08,65″N 36°42′50,62″E/45,219069 36,714061
Multimedia w Wikimedia Commons

Tmutarakań (ros. Тмутаракань) – dawne historyczne miasto, którego pozostałości znajdują się obecnie na terenie Kraju Krasnodarskiego w Rosji. Położenie miasta umożliwiało kontrolowanie Cieśniny Kerczeńskiej i znajdujących się na niej dróg wodnych łączących Morze Czarne z Morzem Azowskim. Obecnie na terenie dawnego miasta znajduje się stanica kozacka Tamań.

Leżało na Półwyspie Tamańskim, naprzeciwko Kercza, w miejscu dawnej greckiej kolonii Hermonassa. Pierwsza wzmianka pochodzi z roku 988. Było stolicą księstwa tmutarakańskiego. Pod koniec XI wieku^[1] podbity przez Bizancjum.

Dawniej w języku rosyjskim istniały zwroty послать в Тьмутаракань i поехать в Тьмутаракань, gdzie Тьмутаракань oznaczało dalekie, niezbadane tereny^[2]. Również obecnie w potocznym języku rosyjskim słowo тьмутаракань jest używane w podobnym znaczeniu^[3].

• Mścisław Chrobry – książę tmutarakański

• Тмутороканське князівство w: Dovidnyk z istorii Ukrainy, opr. Ihor Pidkova, Roman Shust, Kost Bondarenko; Lviv 1999, Wyd. Lvivskyi derzhavnyi universytet im. Ivana Franka i Vydavnyctvo Heneza, ISBN 978-966-504-237-2