|
Toko płowy
Toko płowy[9] (Lophoceros pallidirostris) – gatunek ptaka z rodziny dzioborożców (Bucerotidae). Ptak ten występuje w Afryce, według IUCN nie jest zagrożony wyginięciem. Zasięg występowaniaToko płowy występuje w Afryce, zamieszkując w zależności od podgatunku[10][11]:
TaksonomiaGatunek po raz pierwszy opisali w 1870 roku niemieccy ornitolodzy Gustav Hartlaub i Otto Finsch, nadając mu nazwę Buceros pallidirostris[7]. Jako miejsce typowe odłowu holotypu wskazali Caconda, w prowincji Benguella w Angoli[7]. Podgatunek neumanni po raz pierwszy opisał w 1894 roku niemiecki ornitolog Anton Reichenow, bazując na okazie typowym odłowionym w Mgera w Tanganice (obecnie Tanzania)[4]. L. pallidirostris jest gatunkiem siostrzanym dla L. nasatus[12]. W Zambii, na zachód od Luangwa dochodzi czasami do krzyżowania się obydwu podgatunków[13]. Rozpoznano dwa podgatunki[11]. EtymologiaNazwa rodzajowa: gr. λοφος lophos „czub, grzebień”; rodzaj Buceros Linnaeus, 1758[14]. Epitet gatunkowy: łac. pallidus „blady, bezbarwny”, od pallere „być bladym”; -rostris „-dzioby”, od rostrum „dziób”[14]. Epitet neumanni jest eponimem honorującym prof. Oscara Neumanna (1867–1946), niemieckiego ornitologa, podróżnika i kolekcjonera z Afryki Wschodniej w latach 1892–1899, współpracownika Muzeum Historii Naturalnej w Tring w latach 1908–1931[14]. MorfologiaDługość ciała 43–51 cm[10][15]; masa ciała samic 170–217 g, samców 248–325 g[10][16]. Mały dzioborożec o jasnoszarym i brązowym upierzeniu górnych części ciała, z białym paskiem nad i za okiem i białą końcówką ogona, spód ciała biały. U samca podgatunku nominatywnego dziób jest bladożółtawy z szarawym końcem i dość niskim kaskiem. U samicy dziób jest mniejszy, oko zaś jest bardziej brązowe; kask na dziobie również jest mniejszy[10]. U młodych ptaków dziób jest mały i nie posiada kasku[15]. Podgatunek neumanni jest mniejszy niż nominatywny, o bledszej głowie, na dziobie występują szare plamy, końcówka zaś jest czerwona[10]. EkologiaToko płowy jest najprawdopodobniej gatunkiem osiadłym, ale podczas pory suchej, gdy drzewa zrzucają liście, mogą odbywać lokalne wędrówki[10]. Podgatunek neumanni zalatuje do południowej Kenii[8][17]. Zamieszkuje rozległe obszary wysokiego, gęstego liściastego miombo (Brachystegia)[15]. Tam, gdzie zasięg występowania toko płowego pokrywa się z zasięgiem toko nosatego (L. nasatus), występuje w gęstszym, mniej otwartym lesie[10]. Wokalizuje szeregiem gwiżdżących, nosowych i wysokotonowych dźwięków, zazwyczaj w przyspieszających frazach i kończących się kilkoma niskotonowymi gwizdami „pi-pi-pi-pi-pieu-pieu”[10]. Skład pokarmu toko płowego jest słabo poznany; prawdopodobnie jest gatunkiem głównie owadożernym, ale obserwowano go jedzącego nasiona i żywicę z uszkodzonych strąków[10]. Pożywienie zdobywa głównie wśród liści; czasami schodzi na ziemię w poszukiwaniu pokarmu, głównie w porze suchej[10]. Okres lęgowy słabo poznany; lęgi rozpoczynają się z początkiem sezonu deszczowego, od sierpnia do listopada, nawet wtedy, gdy drzewa nie są pokryte jeszcze wieloma liśćmi[10]. Gniazdo znajduje się w naturalnej wnęce na drzewie, wejście zapieczętowane jest do wąskiej szczeliny[10]. W zniesieniu 4–5 jaj; jaja inkubuje tylko samica, w tym czasie karmiona jest w gnieździe przez samca[10]. Status zagrożenia i ochronaW Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii LC (ang. Least Concern – najmniejszej troski)[8]. Globalna wielkość populacji nie jest znana, ale gatunek ten uważa się za szeroko rozpowszechniony i powszechnie występujący w odpowiednim środowisku[8]. Zagrożeniem dla toko płowego jest ciągłe niszczenie jego siedlisk i konkurencja ze strony toko nosatego[8]. Przypisy
Linki zewnętrzne
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
