|
Toyama-ryūToyama-ryū (jap. 戸山流) – sztuka walki japońskim mieczem (katana) skupiająca się na jego jednoczesnym wyjęciu z pochwy i wykonaniu cięcia lub obrony. Ten system szermierki opracowany został po I wojnie światowej celem szkolenia oficerów Cesarskiej Armii Japońskiej w użyciu guntō (jap. 軍 刀; miecz wojskowy), które służyło jako broń boczna (podobnie do zachodniej szabli wojskowej). Techniki koncentrują się na praktycznym i skutecznym użyciu miecza wobec wielu przeciwników atakujących z różnych kierunków. Metody te zaczerpnięte są z kilku tradycji miecza (ryū), ale widoczny jest w nich także wpływ zachodniej tradycji wojskowej. Kładą nacisk na sprawne posługiwanie się mieczem oraz efektywne użycie siły i energii cięcia. Pierwotnie sztuka ta opracowana została w 1925 roku w celu szkolenia Cesarskiej Armii Japońskiej, a następnie zachowana i udoskonalana przez następne pokolenia[1]. Obecnie reprezentowana jest w różnych formach na całym świecie jako niezależna sztuka walki mieczem. HistoriaToyama-ryū Guntō Sōhō (jap. 軍刀奏法; metodologia miecza wojskowego) została stworzona i ujednolicona w 1925 roku przez komitet przedstawicieli kilku tradycji miecza jako programu nauczania Rikugun Toyama Gakkō (jap. 陸軍戸山学校) - akademii Armii Japońskiej. Jej koncepcja powstała w odpowiedzi na obawę, że oficerowie nie będą w stanie skutecznie dobyć i użyć mieczy w realnych działaniach wojennych. Oparte na koryū tōhō (jap. 古流刀法; klasyczne metody walki mieczem), siedem technik battōhō (metod dobycia miecza) miało za zadanie nauczyć oficerów armii, jak łatwo dobyć i używać guntō (wojskowej szabli wzorowanej na katana), szczególnie w kontekście walk w okopach (w zwarciu), która zdominowała I wojnę światową. Po zakończeniu II wojny światowej Cesarska Armia Japońska została rozwiązana, a Toyama-ryū Guntō Sōhō przetrwało wyłącznie w przekazie kilku instruktorów i byłych oficerów. Trzech z nich niezależnie kontynuowało nauczanie Toyama-ryū, dostosowując ją w różnym stopniu do cywilnej i tradycyjnej pedagogiki sztuk walki (m.in. przyjęcie cywilnych uniformów - hakama i keikogi itp.). Z biegiem czasu techniki i interpretacje nauczane przez tych trzech instruktorów zaczęły się różnić, a pomimo próby pogodzenia pojawiających się różnic poprzez standaryzację technik i ujednolicenie sposobów nauczania, nie osiągnięto konsensusu, w związku z tym powstały trzy odrębne linie - Morinaga, Yamaguchi i Nakamura. Nakamura Taizaburo, były instruktor szermierki w Rikugun Toyama Gakkō, założył Zen Nippon Toyama-ryū Iaidō Renmei (jap. 全日本 戸山流居合 道 連盟; Ogólnojapońska Federacja Toyama-ryū Iaidō). W ramach tej organizacji do oryginalnego programu nauczania dodano ósmą technikę, a także sześcioczęściowe kumitachi (jap. 組太刀; aranżowane formy sparingu)[2]. Z czasem uznano, że nazwa Toyama-ryū dla wielu osób przywoływała wspomnienia z wojny, a używanie tego pojęcia poza nieistniejącym już wojskiem było niewłaściwe. W tym czasie Obata Toshishiro zasugerował nazwę battōdō (zamiast battōjutsu), podobnie jak iaijutsu zmieniło się w iaidō. Sugestia Obaty została przyjęta przez grupę Nakamury i utworzono Zen Nippon Battōdō Renmei (jap. 全日本抜刀 道 連盟; Ogólnojapońska Federacja Battōdō). Następnie także ta federacja rozpadła się na kilka odrębnych organizacji pod różnymi nazwami.[3]. TechnikiProgram nauczania Toyama-ryū jest ograniczony (ponieważ składa się z zamkniętej liczby technik), a jego pierwotnym celem było zapewnienie podstawowego systemu nauki sposobów użycia miecza dla żołnierzy japońskich podczas II wojny światowej. Pomimo tego, techniki te są pragmatyczne i skuteczne oraz ilustrują niektóre podstawowe koncepcje użycia miecza. Wyróżnić można następujące grupy technik praktykowanych w ramach Toyama-ryū:
W zależności od reprezentowanej organizacji, na poszczególne grupy technik kładziony jest różny nacisk. Organizacja Toshishiro Obaty Sensei (jap. 国際戸山流連盟; Kokusai Toyama Ryū Renmei, Międzynarodowa Federacja Toyama Ryū) skupia się na praktykowaniu form kata na wszystkich etapach jego rozwoju - Toyama-ryū no Hensen (jap. 変 遷) - badaniu oryginalnych metod i technicznej ewolucji form (okresy Guntō Sōhō, Battōjutsu i Battōdō/Iaidō). Techniki te praktykowane są w ramach programu nauczania Shinkendo - klasyfikowane jako gaiden waza (jap. 外 伝 技; technika zapożyczona)[5]. Przypisy
|
