Vilim Frančić
Vilim Frančić (ur. 1 maja 1896 w Daruvarze[1], zm. 16 września 1978 w Krakowie) – chorwacki slawista, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. ŻyciorysOkres międzywojennySyn Gjuro i Josipy Budalek[1]. W latach 1914–1915 jako ochotnik był żołnierzem II Brygady Legionów Polskich. Ranny w bitwie został zwolniony z wojska. W 1916 zdał mature w Gimnazjum św. Anny. Studia polonistyczne, slawistyczne oraz germanistyczne rozpoczął na Uniwersytecie Jagiellońskim. Doktorat z filozofii uzyskał w Uniwersytecie Jagiellońskim w 1924 na podstawie rozprawy „Pieśni serbskie o Kosowym Polu i ich dzieje w Polsce” oraz został lektorem języka chorwackiego na Uniwersytecie Jagiellońskim. W okresie międzywojennym w zagrzebskim czasopiśmie „Obzor” opublikował kilka artykułów o Polsce. Jednocześnie pisał w polskiej prasie o Słowianach Południowych oraz wygłaszał w krakowskim radiu audycje o pisarzach chorwackich. W latach 1924–1939 działał jako sekretarz Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Jugosłowiańskiej w Katowicach. W okresie międzywojennym pracował jako dyrektor Szkoły Handlowej w Proszowicach, był nauczycielem języka polskiego w Królewskiej Hucie, dyrektorem gimnazjum w Katowicach i wizytatorem szkół średnich okręgu krakowskiego. II wojna światowaW nazistowskiej operacji Sonderaktion Krakau w roku 1939 został aresztowany razem z naukowcami krakowskich szkół wyższych i wywieziony w obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen, gdzie został wybrany przez swoich kolegów (współwiężniów) na „męża zaufania”. Po uwolnieniu wraz z Ivo Andriciem starał się o zwolnienie z obozu pozostałych profesorów. W czasie wojny troszczył się o zwolnionych z obozu profesorów i nauczycieli, którzy uciekli z Warszawy. Uczestniczył w tajnym nauczaniu. Działalność po wojniePo wojnie kontynuował pracę na Uniwersytecie Jagiellońskim: wykładał gramatykę opisową i historię języka serbsko-chorwackiego w latach 1946–1971. Intensywnie pracował nad nawiązaniem kontaktów chorwacko-polskich w latach 1945–1948. W roku 1948 doszło do zerwania współpracy między krajami. Frančić popadł wówczas w niełaskę władz. Po złagodzeniu stosunków w roku 1956 kontynuował przerwaną współpracę z chorwackimi kolegami. W czerwcu 1961 habilitował się na podstawie pracy "Budowa serbochorwackich kolektywów". Uczestniczył w kilku seminariach dla slawistów zagranicznych organizowanych przez Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Zagrzebskiego. Był laureatem wielu nagród. Zmarł w 1978, został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[2]. Ożeniony w 1925 z Kazimierą Zamojską miał dwoje dzieci: córka Maja była farmaceutką, syn Mirosław - historykiem, profesorem UJ. Odznaczenia[3]
PraceOpublikował wiele prac z dziedziny kroatystyki. Do jego najwybitniejszych dzieł należą dwutomowy Słownik serbsko-chorwacko-polski oraz Gramatyka opisowa języka serbo-chorwackiego. Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
|