Ten artykuł dotyczy wyrobu cukierniczego. Zobacz też: wafel piwny.
Wafel – rodzaj pieczywa cukierniczego trwałego[1], wyrób ciastkarski[2] w postaci cienkiego, łamliwego płata – zależnie od przeznaczenia, w formie blatu, rożka, rurki itp[3]. Andruty są to cienkie wafle[4] o kratkowanej fakturze, wypiekane w specjalnych formach[5]. Oblaty to cienkie, okrągłe wafle z wody, mąki pszennej i oleju, wypiekane w specjalnych formach[6]. W szerszym znaczeniu, definicja wafli obejmuje gofry[7].
Blaty waflowe wykorzystuje się m.in. do wyrobu mazurków, pischingerów itp. W języku polskim słowa „wafel” oraz „andrut” oznaczają również ciastka zrobione z kilku warstw blatów waflowych przekładanych słodkimi masami smakowymi[3][8]. Rożki i kubki waflowe wykorzystuje się jako foremki[3] do podawania kremów i deserów lodowych, jako korpusy do ciepłych lodów itp. Rurki waflowe można nadziewać kremami (rurka z kremem) ale też np. lodami. Wyroby waflowe znajdują też zastosowanie jako dodatki (czasem dekoracyjne) do deserów.