Wincenty Bolesław Stawiarz

Wincenty Bolesław Stawiarz

„Orzeł”

Data i miejsce urodzenia	25 września 1898 Sosnowiec
Data i miejsce śmierci	13 marca 1969 Ziębice
Przebieg służby
Lata służby	1914–1921, 1939
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	1 Pułk Piechoty Legionów
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa II wojna światowa
Odznaczenia

Wincenty Bolesław Stawiarz ps. „Orzeł” (ur. 25 września 1898 w Sosnowcu, zm. 13 marca 1969 w Ziębicach) – podoficer Legionów Polskich, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Urodził się 25 września 1898 w Sosnowcu, w robotniczej rodzinie Stanisława i Marianny z Zarzyckich^[1]. W latach 1906–1911 uczęszczał do szkoły powszechnej w rodzinnym mieście, a w latach 1911–1914 do siedmioklasowej rosyjskiej Szkoły Realnej w Sosnowcu^[2]. 20 sierpnia 1914 jako ochotnik wstąpił w szeregi 1 pułku piechoty Legionow Polskich^[3]. W stopniu kaprala w dniach 22-25 grudnia 1914 wykazał się odwagą podczas bitwy pod Łowczówkiem, gdzie wziął do niewoli 10 Rosjan, a także w październiku 1915 uczestnicząc w walkach pod Kuklą i Kamieniuchą, gdzie „z własnej inicjatywy uzbrajając w granaty ręczne porwał dwie sekcje do kontrataku. Podbiegając z ludźmi na 40 kroków zasypuje stanowisko nieprzyjacielskie granatami ręcznymi, szerząc zamieszanie i popłoch”. Za czyny te został wyróżniony nadaniem Krzyża Srebrnego Orderu Virtuti Militari^[4][3]. Żołnierzem Legionów był do kryzysu przysięgowego otrzymując awans na stopień sierżanta sztabowego. Od listopada 1918 służył ponownie w 9 kompanii 1 pułku piechoty Legionów, przechodząc z pułkiem cały jego szlak bojowy. 1 listopada 1921 został przeniesiony do rezerwy^[2][3].

Jako osadnik wojskowy otrzymał 11 hektarową działkę w osadzie Marysin, w gminie Szczorse powiatu nowogródzkiego, którą przekazał ojcu, a po jego śmierci oddał bratu i siostrze^[5]. 5 września 1922 został zatrudniony w Urzędzie Wojewódzkim w Katowicach, ale 28 lutego następnego roku został zwolniony z powodu redukcji^[2]. Później znalazł zatrudnienie w urzędzie gminy Korelicze^[5]. Od 27 stycznia 1930 pracował na stanowisku sekretarza zarządu gminy Poręba^[6][3]. Później mieszkał w osadzie Andrzejów, w gminie Warchoły powiatu ostrowskiego^[7]. Od 1936 pracował w PKP w Jędrzejowie. Od 1938 w Lipsku nad Wisłą był właścicielem hurtowni tytoniowej.

W czasie trwania kampanii wrześniowej został zmobilizowany do 1 pułku piechoty Legionów, a następnie internowany na Węgrzech^[8]. W 1941 udało mu się powrócić do rodziny. Od 1946 mieszkał i pracował w samorządzie miejskim na etacie księgowego w Ziębicach, położonych na Dolnym Śląsku. Zmarł w Ziębicach i został pochowany na miejscowym cmentarzu^[8].

Wincenty był żonaty z Zofią z domu Adamus, z którą miał czworo dzieci: Jadwigę (ur. 1924), Henryka (ur. 1926), Jerzego Ryszarda (ur. 1928) oraz Krystynę (ur. 1932)^[8][9].

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 7204^[3]
• Krzyż Niepodległości – 2 sierpnia 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^[10][8]
• Krzyż Walecznych dwukrotnie nr 40017 „za czyny orężne w bojach byłego 1 pp Leg.”^[11][12][8]

• Stawiarz Wincenty Bolesław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.72-6668 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-07-16].
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
• Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
• Stefan Pomarański: Zarys historji wojennej 1-go pułku piechoty legionów. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1931, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.