Złota (powiat pińczowski)

Zobacz też: Złota w innych znaczeniach tej nazwy.

Złota

wieś
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
Powiat	pińczowski
Gmina	Złota
Liczba ludności (2020)	862[2]
Strefa numeracyjna	41
Kod pocztowy	28-425[3]
Tablice rejestracyjne	TPI
SIMC	0280650[4]
Położenie na mapie gminy Złota Złota
Położenie na mapie Polski Złota
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Złota
Położenie na mapie powiatu pińczowskiego Złota
50°22′50″N 20°35′31″E/50,380556 20,591944[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Złota (powiat pińczowski)

Złota (dawniej Złota Wielka) – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie pińczowskim, w gminie Złota^[5][4]. Leży 18 km na południe od Pińczowa i 56 km od Kielc. Siedziba gminy Złota.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Złota, od 1973 r. – gminy Złota. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kieleckiego.

Do 1991 r. Złota należała do parafii w Pełczyskach. 6 sierpnia 1991 r. ordynariusz diecezji kieleckiej bp Stanisław Szymecki erygował w Złotej parafię pw. św. Urszuli Ledóchowskiej, której pierwszym proboszczem został ks. Jan Ciszek. W latach 2003–2010 funkcję tę pełnił ks. Jerzy Korona, w latach 2010-2022 ks. Jacek Miernik, a od 2022 r. ks. Grzegorz Kaliszewski.

Wieś występuje u Długosza jako Złota Major wówczas własność Złotskiego herbu Półkozic, wieś posiadała łany kmiece z których dziesięcinę (w gonitwę) oddawano do kantorii w Wiślicy. Według rejestru poborowego powiatu wiślickiego z 1579 roku działy w Złota Major należą do Treski i Spotha. W wieku XIX istniała gmina Złota^[6].

W czasie II wojny światowej po opanowaniu przez Niemców terenu II Republiki Pińczowskiej we wsi stacjonował oddział SS. Ofiarą jego padło co najmniej 160 osób z okolicy. W lesie około 2 km od wsi znajduje się pomnik z okresu PRL upamiętniający ofiary i miejsce śmierci 9 Polaków i 5 zbiegłych z niewoli jeńców radzieckich^[7].

• Park dworski z XIX w. Obecnie brak jest już pozostałości zabudowań folwarcznych.
• Cmentarzysko wczesnośredniowieczne odkryte w czasie badań archeologicznych. Pochodzi prawdopodobnie z lat 991–1040.
• Do 1992 r. znajdował się także drewniany spichlerz z 1719 r., obecnie w Muzeum Wsi Kieleckiej w Tokarni pod Kielcami.

• Władysław Burzawa, Tam, gdzie skarby zakopane w ziemi, Niedziela. Edycja kielecka 2005/8.