Zaślubiny Polski z morzemZaślubiny Polski z morzem – ceremonia, która odbyła się 10 i 11 lutego 1920 roku w Pucku i w Wielkiej Wsi oraz w marcu 1945 roku w Dziwnówku (15), Mrzeżynie (17) i Kołobrzegu (18), mając symbolizować odzyskanie przez Polskę dostępu do Morza Bałtyckiego. OpisW październiku 1919 roku generałowi dywizji Józefowi Hallerowi powierzono dowództwo Frontu Pomorskiego, utworzonego w celu pokojowego i planowanego odzyskania Pomorza, zgodnie z ustaleniami traktatu wersalskiego, odebranego Polsce wskutek rozbiorów. Zgodnie z planem przejmowanie ziem pomorskich rozpoczęło się 18 stycznia 1920 roku od przejęcia Torunia przez oddziały 16 Pomorskiej Dywizji Piechoty. Na Pomorze wkraczała również 15 Wielkopolska Dywizja Piechoty. Poszczególne miejscowości przejmowano od wycofujących się wojsk niemieckich aż do 11 lutego 1920 roku, kiedy ostatni żołnierze opuścili Gdańsk. Pomimo kilku incydentów, wśród których było kilka prób stawiania zbrojnego oporu, a także liczne przypadki sabotażu, odzyskiwanie Pomorza dla Polski przebiegało bez większych zakłóceń. 10 lutego 1920 roku generał Józef Haller wraz z ministrem spraw wewnętrznych Stanisławem Wojciechowskim oraz nową administracją województwa pomorskiego przybyli do Pucka, gdzie dokonali symbolicznych zaślubin Polski z Bałtykiem. Głównym punktem zorganizowanych wtedy uroczystości była msza dziękczynna. Nabożeństwo celebrował dziekan polowy Antoni Rydlewski. Kazanie wygłosił Józef Wrycza. W czasie mszy świętej duchowni poświęcili Banderę Polską, którą przy huku 21 salw armatnich Eugeniusz Pławski wraz z Florianem Napierałą podnieśli na maszcie jako znak objęcia przez Polską Marynarkę Wojenną wachty na Bałtyku. W imieniu dotychczasowych strażników Wybrzeża rybak kaszubski, szyper Jakub Myślisz, przekazał symbolicznie straż w ręce polskiego marynarza. W dniu tym, co Kaszubi uważali za dobry znak, Zatoka Pucka była zamarznięta[1]. Zaślubiny odbyły się poprzez wrzucenie pierścienia do morza. Tego dnia, przed zaślubinami, odbyło się spotkanie generała i delegacji władz Polski w Gdańsku z tamtejszymi Polakami, którzy ofiarowali na ręce Józefa Hallera dwa platynowe pierścienie. Pierścienie te były sfinansowane przez polskich gdańszczan, na przykład rodziny Leszczyńskich czy Raciniewskich. Podczas ceremonii jedynymi żołnierzami, którzy wjechali konno z brzegu do wody, byli Józef Haller i Władysław Zakrzewski[2]. W czasie ceremonii generał Haller powiedział między innymi:
W Rewie na dziesięciu szkutach podniesiono polskie bandery, flota ta stworzyła zalążek Polskiej Marynarki Handlowej. Polska objęła 10 lutego odcinek wybrzeża morskiego, które wraz z Mierzeją Helską liczyło 140 kilometrów zaniedbanego gospodarczo wybrzeża Bałtyku. UpamiętnienieNa brzegu odsłonięto i poświęcono pamiątkowy słup, na którym umieszczono wizerunek orła Jagiellonów, datę wydarzenia oraz napis: Roku Pańskiego 1920, 10 lutego Wojsko Polskie z generałem Józefem Hallerem na czele objęło na wieczne posiadanie polskie morze[4]. Wojciech Kossak zainspirowany tym wydarzeniem namalował obraz Zaślubiny Polski z morzem. Uchwałą Sejmu RP VIII kadencji z 16 października 2019 rok 2020 został ustanowiony Rokiem Zaślubin Polski z Morzem w Pucku[5]. Patronom roku 2020 poświęcono wydanie specjalne Kroniki Sejmowej[6]. Poczta Polska wyemitowała 10 lutego 2020 roku znaczek pocztowy o nominale 3,30 złotych upamiętniający setną rocznicę zaślubin. Autor projektu znaczka Jarosław Ochendzan wykorzystał obraz Zaślubiny Polski z morzem Kossaka ze zbiorów Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. Druk wykonano techniką offsetową na papierze fluorescencyjnym, w nakładzie 168 tysięcy sztuk[7]. KalendariumZaślubiny Polski z morzem w 1920:
Zaślubiny Polski z morzem w 1945:
Przypisy
Linki zewnętrzne
|