Zielony Staw Gąsienicowy

Zielony Staw Gąsienicowy
	; Staw w otoczeniu Doliny Zielonej Gąsienicowej
	Położenie
Państwo	Polska
Wysokość lustra	1672 m n.p.m.
	Morfometria
Powierzchnia	3,84 ha
Wymiary; • max długość; • max szerokość	; 275 m; 238 m
Głębokość; • maksymalna	; 15,1 m
Objętość	260 500 m³
	Hydrologia
Rodzaj jeziora	polodowcowe
	Położenie na mapie Tatr Zielony Staw Gąsienicowy
	Położenie na mapie Karpat Zielony Staw Gąsienicowy
	49°13′44″N 19°59′59″E/49,228889 19,999722
	Multimedia w Wikimedia Commons

Zielony Staw Gąsienicowy lub po prostu Zielony Staw^[1] – należące do Gąsienicowych Stawów jezioro polodowcowe w Tatrach Wysokich, położone na wysokości 1672 m n.p.m. w kotle lodowcowym poniżej Skrajnej Turni.

Dawniej staw nosił nazwę Suczy Staw (od złej suki kaleczącej owce, którą podobno w nim utopiono, a znaleziono w Jaskini Kasprowej^[2]). Zielony Staw jest największym jeziorem Doliny Zielonej Gąsienicowej i ósmym co do wielkości jeziorem polskich Tatr. Według danych z przewodnika Tatry Wysokie Witolda Henryka Paryskiego powierzchnia jeziora wynosi 3,84 ha (długość 275 m, szerokość 238 m), głębokość 15,1 m. Na zdjęciu satelitarnym z 2004 r. powierzchnia jest nieco mniejsza i wynosi 3,764 ha^[3]. Wody jeziora cechuje duża przeźroczystość (nawet do 10 m) i jasnozielone zabarwienie wywołane niewielką ilością planktonu^[4].

Dla wygody dziewiętnastowiecznych turystów w 1896 r. Towarzystwo Tatrzańskie zbudowało na północnym brzegu jeziora drewniany schron. Zniszczyły go śniegi w 1907 r.^[5]

Staw był od dawna sztucznie zarybiany, pierwszy raz w 1909. Ponownie w 1949 wypuszczono do stawu narybek pstrąga źródlanego. Początkowo, gdy jezioro było jeszcze bogate w plankton, ryby osiągnęły spore rozmiary. Później jednak, gdy ryby wyjadły plankton, większość z nich wyginęła. Staw zamarza w październiku-listopadzie, a rozmarza w maju-czerwcu^[4].

Ze stawu wypływa potok Sucha Woda płynący dnem Doliny Gąsienicowej (na znacznej części długości jego wody zanikają pod kamieniami)^[6]. Nad brzegami stawu rośnie rzadka w Karpatach turzyca Lachenala^[7].

Osobny artykuł: Jeziora tatrzańskie.

Szlaki turystyczne

obok stawu przebiega czarny szlak z Roztoki Stawiańskiej na Świnicką Przełęcz. Czas przejścia od szlaku żółtego na przełęcz: 1:25 h, ↓ 1:05 h^[6].

Przypisy

↑ Oficjalna nazwa stawu według GUGiK to Zielony Staw, por. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 401, ISBN 83-239-9607-5 .
↑ Ludwik Zejszner, Podhale i północna pochyłość Tatrów... Biblioteka Warszawska. Warszawa 1849, tom XXXV, s. 444; Hardward kat# 'slav 519877' (702); cytat: Juhasy z szałasu Gąsienicowego mieli bardzo niedobrą sukę; nie tylko nie chodziła za owcami, ale ustawicznie je kaleczyła. Chcąc się pozbyć tego szkodnika, utopili ją w stawie. Po kilku dniach, mój pradziad (przewodnika) poszedł z czarownikami szukać złota do doliny Kasprowej, w potężnem źródle, zwanem Dziura za polaną. I właśnie tam była ta suka.
↑ Magdalena i Tomasz ZwijaczM.T.Z. Kozica Magdalena i Tomasz ZwijaczM.T.Z., Tatrzańskie pojezierze, „Tatry” (2 (24)), Zakopane: Tatrzański Park Narodowy, wiosna 2008, s. 70–71, ISSN 0867-4531 .
↑ ^a ^b WładysławW. Szafer WładysławW., Tatrzański Park Narodowy, Zakład Ochrony Przyrody PAN, 1962 .
↑ JózefJ. Nyka JózefJ., Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3 .
↑ ^a ^b Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000, Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X .
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ., HalinaH. Piękoś-Mirek HalinaH., Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6 .

Linki zewnętrzne

Archiwalne zdjęcia jeziora w bibliotece Polona

[gug-1] Oficjalna nazwa stawu według GUGiK to Zielony Staw, por. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 401, ISBN 83-239-9607-5 .

[zej-2] Ludwik Zejszner, Podhale i północna pochyłość Tatrów... Biblioteka Warszawska. Warszawa 1849, tom XXXV, s. 444; Hardward kat# 'slav 519877' (702); cytat: Juhasy z szałasu Gąsienicowego mieli bardzo niedobrą sukę; nie tylko nie chodziła za owcami, ale ustawicznie je kaleczyła. Chcąc się pozbyć tego szkodnika, utopili ją w stawie. Po kilku dniach, mój pradziad (przewodnika) poszedł z czarownikami szukać złota do doliny Kasprowej, w potężnem źródle, zwanem Dziura za polaną. I właśnie tam była ta suka.

[zw-3] Magdalena i Tomasz ZwijaczM.T.Z. Kozica Magdalena i Tomasz ZwijaczM.T.Z., Tatrzańskie pojezierze, „Tatry” (2 (24)), Zakopane: Tatrzański Park Narodowy, wiosna 2008, s. 70–71, ISSN 0867-4531 .

[szaf-4] WładysławW. Szafer WładysławW., Tatrzański Park Narodowy, Zakład Ochrony Przyrody PAN, 1962 .

[nyka-5] JózefJ. Nyka JózefJ., Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3 .

[ex-6] Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000, Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X .

[cz-7] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ., HalinaH. Piękoś-Mirek HalinaH., Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Zielony Staw Gąsienicowy

Szlaki turystyczne

Przypisy

Linki zewnętrzne

Portal di Ensiklopedia Dunia