|
Zija Shkodra
Zija Shkodra (ur. 14 sierpnia 1925 w Szkodrze, zm. 29 sierpnia 2002) – albański historyk i tłumacz, autor ponad 175 artykułów naukowych oraz kilku monografii[1], profesor nauk historycznych. ŻyciorysPochodził z muzułmańskiej rodziny[2]. W 1942 roku dołączył do Armii Narodowo-Wyzwoleńczej[2], jego dom stał się jedną z najważniejszych baz albańskiego ruchu oporu[1]. Trzy lata później podjął studia w Zagrzebiu; ze względu na zerwanie relacji jugosłowiańsko-albańskich naukę kontynuował w Bukareszcie[2], kończąc w 1951 roku studia z zakresu ekonomii politycznej[1]. W 1951 roku pełnił funkcję kierownika oddziału Państwowej Komisji Planowania[1]. Opublikował kilka artykułów poświęconych okresowi średniowiecza, dzięki czemu w 1952 roku został przyjęty do Instytutu Historycznego jako współpracownik zewnętrzny, a dwa lata później został pracownikiem naukowym[1]. Podejmował dyskusje z władzami instytutu na temat przeszkód, jakie napotkał podczas publikacji swojej monografii pod tytułem Esnafet Shqiptare, za co został usunięty[1][3]. Pracował następnie jako nauczyciel w szkole podstawowej w Shëngjinie[3], a do Instytutu Historycznego wrócił w 1972 roku i pracował w nim do przejścia na emeryturę w roku 1988[1]. Uczestniczył w licznych konferencjach naukowych na terenie Bułgarii, Jugosławii, Macedonii, Albanii, Rumunii, Włoch i Jordanii[1]. Od 1990 do 1994 roku należał do Demokratycznej Partii Albanii[2]. W 1994 roku otrzymał tytuł profesora[1]. Poza ojczystym językiem albańskim znał także serbsko-chorwacki, rumuński, włoski, rosyjski, łaciński, osmański i turecki[2]. Przetłumaczył na język francuski swoją pracę pod tytułem Qyteti Shqiptar gjatë Rilindjes Kombëtare[1]. Odkrycia naukoweZija Shkodra odkrył osmański dokument Statutit të Tabakëve[1]. Odkrył także w Konstancy około 6 tys. dokumentów należących do rodziny Ibrahima Temo; dokumenty te opisywały najważniejsze wydarzenia oraz działalność opozycyjnych ruchów podczas władzy sułtana Abdülhamida II oraz wzbudziły duże zainteresowanie u historyków z Turcji oraz Rumunii[1]. Odkrył także Statutit të Kolonisë Shqiptare Konfraternita – datowany na rok 1442 130-stronicowy dziennik opisujący spotkania Albańczyków zamieszkujących Republikę Wenecką; innym odkryciem był także dziennik autorstwa M. Sirriu, mieszkańca Republiki Weneckiej pochodzącym ze Szkodry, który opisał najważniejsze wydarzenia stolicy kraju (Wenecji)[1]. W 1962 roku odkrył napisany w języku osmańskim Almanach Szkodry; praca opisywała życie mieszkańców Szkodry z roku 1857[1]. Odkrył także kilka dokumentów osmańskich zawierających informacje o założeniu miejscowości leżącej na terenie współczesnej Tirany ponad 200 lat przed założeniem tegoż miasta[a][1]. Prace naukowe[1]
Monografie
Tytuły i odznaczeniaW 1989 roku został odznaczony Order Naima Frashëriego I klasy oraz Nagrodę Republiki II klasy, a w 1995 roku otrzymał tytuł Wybitnego Pracownika Nauki i Techniki (Punonjës i shquar i shkencës dhe i teknikës)[1]. W 2012 roku został pośmiertnie uhonorowany tytułem honorowego obywatela Szkodry. Życie prywatneSyn Sulejmana oraz Lyftije. Matka była Albanką urodzoną w Konstantynopolu[1]. Natomiast ojciec służył w armii osmańskiej, podczas I wojny światowej walczył na froncie kaukaskim, jednak został schwytany przez Rosjan[4]. Walczył następnie po stronie Albanii w bitwie o Koplik toczącej się przeciwko armii Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców. W 1921 roku para zamieszkała w Szkodrze[1], a w 1924 roku Sulejman uczestniczył w rewolucji czerwcowej, w wyniku której polityk Ahmed Zogu został wygnany z kraju, a Fan Noli objął funkcję premiera Albanii; gdy ten został obalony, a Zogu wrócił do kraju, Sulejman wyemigrował z Albanii[4]. Zmarł on w 1928 roku[1]. Miał starszą o 2 lata siostrę Shadiję[1]. Był żonaty z Nahide Frashëri[1]. UwagiPrzypisy
Bibliografia
|
||||||||||||||||||
