|
กุมภกรรณ
กุมภกรรณ (สันสกฤต: कुम्भकर्ण, กุมฺภกรฺณ) มี 4 หน้า 2 มือ เป็นโอรสของท้าวลัสเตียนและนางรัชฎา มีศักดิ์เป็นน้องของทศกัณฐ์ มีกายสีเขียว มีอาวุธร้ายประจำกายคือหอกโมกขศักดิ์ที่ฝากไว้กับพระพรหม เหตุที่ชื่อกุมภกรรณ (หูหม้อ) นั้นเพราะมีร่างกายใหญ่โตมาก สามารถเอาหม้อใส่ใบหูได้ กุมภกรรณเป็นยักษ์ที่ตั้งมั่นในศีลธรรม เคยทัดทานทศกัณฐ์ให้นำนางสีดาคืนพระราม แต่ถูกทศกัณฐ์โกรธมากและเกือบถูกขับไล่ออกจากเมืองเช่นเดียวกับพิเภก จึงต้องจำใจออกรบช่วยทศกัณฐ์เพราะเห็นแก่ความเป็นพี่น้อง กุมภกรรณได้แสดงความสามารถในการรบจนทำให้ทัพพระรามเดือดร้อนอยู่หลายครั้ง ได้แก่ วางอุบายลวงสุครีพถอนต้นรัง ทำพิธีลับหอกโมกขศักดิ์ แต่ถูกหนุมานและองคตทำลายพิธี รบกับพระลักษมณ์และพุ่งหอกโมกขศักดิ์ถูกพระลักษมณ์จนเกือบสิ้นชีวิต ทำพิธีทดน้ำให้กองทัพพระรามอดน้ำตาย แต่ถูกหนุมานทำลายพิธี สุดท้ายกุมภกรรณสู้รบกับพระราม เพลี่ยงพล้ำถูกศรพระรามฆ่าตาย ก่อนตายได้เห็นพระรามปรากฏเป็นพระนารายณ์ จึงขอขมาให้พระรามอโหสิกรรมให้และสั่งเสียให้พิเภกจงรักภักดีต่อพระราม หลังจากกุมภกรรณสิ้นชีพแล้ว ได้ไปเกิดเป็นเทวดาบนสวรรค์ คำบริภาษของกุมภกรรณเมื่อกุมภกรรณออกรบกับพระรามนั้น ได้ตั้งปริศนาถามพระรามไว้บอกว่าถ้าพระรามตอบได้จะยอมเลิกทัพกลับ ปริศนาถามว่า ชีโฉด หญิงโหด ช้างงารี ชายทรชน สี่อย่างนี้คืออะไร พระรามตอบไม่ได้จึงใช้องคตมาถาม กุมภกรรณจึงเฉลยว่า
คำบริภาษนี้เป็นของปราชญ์ไทยแต่งขึ้นโดยไม่มีในรามายณะต้นฉบับ ได้เป็นคำบริภาษทุกฝ่ายอย่างยุติธรรมตามมุมมองของกุมภกรรณ หรืออาจเรียกได้ว่าเป็นมุมมองของกวีที่สอดแทรกไว้ก็ได้ บทบาทในรามายณะในรามายณะ เรียกกุมภกรรณ ว่า "กุมภะกรณะ" (Kumbhakarna) โดยเป็นบุตรของฤาษีวิศวรวะ (Vishrava) หลานของฤาษีปุลัสตยะ (Pulastya) กับนางไกกะษี (Kaikasi) เป็นหนึ่งใน 4 พี่น้องร่วมอุทรเดียวกันกับ ราวณะ (Ravana) วิภีษณะ (Vibhishana) และ ศูรปณขา(Surpanakha)[1] กุมภกรรณในรามายณะเป็นคนซื่อสัตย์เที่ยงธรรมคล้ายกุมภกรรณในรามเกียรติ์ แต่ในรามายณะกุมภกรรณได้เคยขอพรพระพรหมให้ตนเองมีสภาพคล้ายพระวิษณุ คือ นอนหลับอยู่เป็นเวลานานถึง 6 เดือน จึงตื่นขึ้นมา และหยั่งรู้ความเป็นไปของโลกในการนอนหลับนั้น ดังนั้น เมื่อทศกัณฐ์ปลุกกุมภกรรณให้ไปรบกับพระรามนั้น กุมภกรรณย่อมรู้ว่าพระรามนั้นที่แท้คือพระวิษณุและตนไม่มีทางรบชนะเด็ดขาด แต่ด้วยหน้าที่ของการเป็นทหาร กุมภกรรณยังคงตัดสินใจไปรบโดยทูลทศกัณฐ์ว่า ถ้าตนตายในการรบก็ขอให้ทศกัณฐ์ยอมแพ้เสีย เพราะถ้าตนรบชนะไม่ได้ก็ย่อมไม่มีใครในลงการบชนะพระรามได้ เมื่อกุมภกรรณอยู่ในสนามรบ ได้สู้รบกับทัพของพระรามอย่างกล้าหาญ โดยทำลายทหารวานรไปเกือบ 8,000 นาย ในท้ายที่สุด กุมภกรรณะก็ต้องศรอินทราสตระ และศรวายวาสตระ ตัดแขนทั้งสองข้างและร่างกายลงสู่ทะเล และศรพรหมาสตระตัดศีรษะของกุมภกรรณลอยไปตกยังตรงหน้าของราวณะ สิ้นชีวิตลงในที่สุด โคลงภาพจิตรกรรมฝาผนังเรื่องรามเกียรติ์ ที่พระระเบียงวัดพระศรีรัตนศาสดาราม
ลักษณะและสีกายสีเขียวสด 1 หน้า 2 มือ สวมกระบังหน้า ในวัฒนธรรมสมัยนิยมเรื่องราวการทำพิธีทดน้ำของกุมภกรรณถูกนำไปสร้างเป็นเพลง กุมภกรรณทดน้ำ ขับร้องโดย ไวพจน์ เพชรสุพรรณ อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น
 วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ กุมภกรรณ |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
