จักรพรรดินีเซี่ยวฮุ่ย

จาง เยียน^[1] (จีนตัวเต็ม: 張嫣; จีนตัวย่อ: 张嫣; พินอิน: Zhāng Yān; สิ้นพระชนม์ เมษายน หรือ พฤษภาคม 163 ปีก่อน ค.ศ.^[2]) รู้จักกันในพระนามทางการว่า จักรพรรดินีเซี่ยวฮุ่ย (孝惠皇后) เป็นจักรพรรดินีในสมัยราชวงศ์ฮั่น โดยเป็นพระธิดาในองค์หญิงลิยฺเหวียน (พระราชธิดาองค์เดียวในจักรพรรดิฮั่นเกาจู่ (หลิว ปัง) กับจักรพรรดินีลฺหวี่) กับจาง เอ๋า (張敖, พระโอรสในจาง เอ่อร์) จ้าวอ๋องและภายหลังดำรงตำแหน่งเป็นเซฺวียนผิงโหว

จักรพรรดินีเซี่ยวฮุ่ยประสูติเมื่อ 202 ปีก่อนคริสตกาล หรือตรงกับปี 341 มีพระนามเดิมว่า จางหงัน เป็นพระธิดาของจ้าวอ๋อง Zhang Ao และ องค์หญิงลิยฺเหวียน พระราชธิดาองค์ใหญ่ของ จักรพรรดิฮั่นเกาจู่ และ จักรพรรดินีฮั่นเกา และเป็นพระเชษฐภคินี (พี่สาว) แท้ ๆ ของ จักรพรรดิฮั่นฮุ่ย

องค์หญิงจางหงันได้รับการสถาปนาให้เป็นจักรพรรดินี (ฮองเฮา) ใน จักรพรรดิฮั่นฮุ่ย ผู้มีศักดิ์เป็นพระมาตุลา (น้า) แท้ ๆ เมื่อ 192 ปีก่อนคริสตกาล ตรงกับปี พ.ศ. 351 ขณะมีพระชนม์เพียง 10 พรรษา

ต่อมาเมื่อ จักรพรรดิฮั่นฮุ่ย เสด็จสวรรคตลงเมื่อ 188 ปีก่อนคริสตกาล ตรงกับปี พ.ศ. 355 องค์ชาย หลิวกง จึงเสด็จขึ้นครองราชย์แทนพระนางในฐานะพระราชมารดาบุญธรรมจึงได้เลื่อนพระอิสริยยศเป็น พระพันปีหลวง (ฮองไทเฮา) เมื่อมีพระชนม์เพียง 14 พรรษาต่อมาเมื่อ จักรพรรดิฮั่นเฉียนเฉ่า เสด็จสวรรคตลงเมื่อ 184 ปีก่อนคริสตกาล ตรงกับปี พ.ศ. 359 องค์ชาย หลิวฮง พระราชโอรสบุญธรรมอีกพระองค์จึงได้เสด็จขึ้นครองราชย์แทนพระนามว่า จักรพรรดิฮั่นเซ่าตี้ฮง

หลังจาก การกวาดล้างสกุลลิ ซึ่งเกิดขึ้นเมื่อ 180 ปีก่อนคริสตกาล ตรงกับปี พ.ศ. 364 ภายหลังจากการสิ้นพระชนม์ของ จักรพรรดินีฮั่นเกา จักรพรรดินีเซี่ยวฮุ่ยมิได้ถูกสำเร็จโทษแต่ถูกเนรเทศจนสวรรคตเมื่อ 163 ปีก่อนคริสตกาล ตรงกับปี พ.ศ. 380 ในรัชสมัย จักรพรรดิฮั่นเหวิน ขณะพระชนม์เพียง 39 พรรษา

• 210–192 ปีก่อน ค.ศ.: องค์หญิงจาง เยียนแห่งจ้าว
• 192–188 ปีก่อน ค.ศ.: จักรพรรดินีจีน
• 188–163 ปีก่อน ค.ศ.: จักรพรรดินีเซี่ยวฮุ่ย

• Lee, Lily Xiao Hong & Stefanowska, A.D. (2007). Biographical Dictionary of Chinese women: Antiquity through Sui, 1600 B.C.E-618 C.E. M.E. Sharpe, Inc.